Wie weet beter wat je kunt: jij of je manager?

Meer zelfstandigheid kan ook betekenen: jezelf beoordelen. Maar daarbij liggen een paar gevaren op de loer, legt Joost Ardts uit.

Nu we steeds meer een beroep doen op zelfstandigheid en verantwoordelijkheid, kun je mensen ook best zelf hun eigen prestaties laten beoordelen. Maar is dat wel zo? Joost Ardts zocht voor zijn boek Hoe zit dat nu eigenlijk? uit hoe het werkelijk zit.

Feiten

Toen aan een groep hoogleraren werd gevraagd of zij in hun werk beter zijn dan een gemiddelde collega, antwoordde 94 procent bevestigend. Bij studenten zei 70 procent bovengemiddeld te zijn, 25 procent rekende zich zelfs tot de top-1 procent van de populatie.

Zelfoverschatting is hardnekkig. Het valt volgens psychologen uiteen in twee vormen: zelfdeceptie (we bedotten onszelf om ons beter te voelen) en impressiemanagement (we doen ons beter voor, in de hoop op waardering of een beloning). Dit is ook te zien bij 360 graden-feedback: de medewerker waardeert zichzelf meestal hoger dan de omgeving dat doet (het zogeheten leniency-effect).

En dan speelt ook nog mee dat er natuurlijk ook wat afhangt van beoordelingen: namelijk hoe de koek verdeeld wordt. Als mensen zien wat anderen zichzelf ‘toebedelen’, leidt dat tot een verminderd sociaal gedrag en eerlijkheidsgevoel.

Conclusie

Hoewel beoordelingen door managers vaak verre van perfect zijn, is er al met al dus weinig reden om over te gaan op zelfbeoordeling door medewerkers. Wat wel een goed advies kan zijn, is de medewerker te vragen de leidinggevende van input te voorzien. Je vraagt dan niet hoe hij zijn eigen functioneren beoordeelt, maar verzoekt om voorbeelden waaruit het functioneren blijkt.

Deze aanpak verhoogt de acceptatie en herkenning bij de medewerker, voorkomt dat de beoordeling iets is dat hem of haar overkomt, en vergemakkelijkt het gesprek over eventuele ontwikkelpunten en nieuwe doelen voor de komende periode.

Lees meer van Joost Ardts:

• Het is bewezen: een visie heeft nut (als je er maar iets mee doet)
  
• Worden goede leiders geboren of gemaakt?
  

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

Win het boek: Hoe zit dat nu eigenlijk?

Dit is de derde in een serie van 5 afleveringen, waarin Joost Ardts populaire managementmythes onderzoekt op hun waarheidsgehalte. Deze bijdragen verschenen eerder dit jaar in de papieren editie van MT, en staan uitgebreid beschreven in het boek ‘Hoe zit dat nu eigenlijk?’

MT mag 10 exemplaren van dit boek weggeven. Meedoen? Stuur een mail, en vertel daarbij welke managementmythe ú graag wetenschappelijk verder onderzocht wilt hebben.