Geen producten in de winkelwagen.
Duurzaam ondernemen heeft de toekomst. Wie het echt goed wil doen, gaat voor het cradle to cradle principe. Maar let op: "Voor mensen die denken er enkel mee te kunnen scoren, werkt het niet."
Kostenreductie en herstel van winst voeren momenteel de boventoon. Het milieu, menselijk kapitaal en de organisatie zelf zijn dan het kind van de rekening, stelt Geertje van Hooijdonk, adviseur bij The Bridge business innovators. "Bedrijven hebben de mond vol van duurzaam ondernemen, maar in de praktijk handelt het gros van de ondernemingen niet duurzaam. Organisaties hebben niet door dat zij daarmee zichzelf in de vingers snijden."
Verantwoordelijk
Door de eenzijdige nadruk op kostenreductie en snelle winst – gevoed door de druk van aandeelhouders – plegen organisaties roofbouw op de eigen grond. De groei stagneert, talent loopt weg en de klantbehoefte verschuift naar de achtergrond. Daarom roept Van Hooijdonk de top van het bedrijfsleven op om zelf de verantwoordelijkheid op te pakken. Een goede manier om dit te doen is aan de hand van het cradle to cradle principe.
Drie redenen
Bij cradle to cradle wordt al tijdens het ontwerpen van een nieuw product nagedacht over de manier waarop een product opnieuw gebruikt kan worden. Een mooie gedachte, maar waarom zou u hier geld, tijd en energie in investeren? "Om drie redenen", somt Van Hooijdonk op. "Ten eerste zorgt het voor meer vitaliteit en binding van werknemers. Daarnaast bouw je op een andere manier relaties op met klanten en bedrijven; je gaat meer samenwerken en de relatie wordt robuuster. Tot slot ben je continu bezig om slimmere en duurzamere concepten te bedenken. Daardoor denk je gelijk beter over opbrengsten en uitgaven na."
Na het gebruik
"Er zijn steeds minder grondstoffen beschikbaar", vult Hans Bakker, directeur en lid van het managementteam van The Bridge business innovators, aan. "Door na te denken over hoe je gebruikte grondstoffen weer terug kunt brengen in een nieuwe cyclus, ga je er bewuster mee om. Nu is het vaak zo dat een consument geen link meer heeft met het bedrijf zodra het product is aangeschaft." Hij noemt als welbekend voorbeeld van hoe het wel moet de kopieerapparaten die vooral verhuurd en geleased worden. Als het apparaat niet meer wordt gebruikt of stuk is, neemt het bedrijf het terug. "Je hebt dan meer grip op waar het product is en wat er mee gebeurt."
Monomaterialen
Naast het hergebruiken van grondstoffen moeten bedrijven ook nadenken of het gebruik hiervan echt nodig is. Kan het ook met minder of ander materiaal gemaakt worden? Gebruik als het even kan monomaterialen, adviseert Bakker. "Bedrijven stoppen bijvoorbeeld glasvezel in hun producten om het materiaal sterker te maken. Maar dat zorgt er wel voor dat het straks lastiger is om het opnieuw te gebruiken. Realiseer je dat goed voor je glasvezel erin stopt en vraag jezelf of het echt nodig is."
Printpapier
Wie denkt er al te zijn door plastic bekertjes apart te verzamelen en oud papier op een hoop te gooien, heeft het mis. Dat is recycling, legt Van Hooijdonk uit. "Recycling maakt een product gedurende zijn levenscyclus minder waard. Bijvoorbeeld van hout wordt printpapier gemaakt en vervolgens karton. Het wordt dus steeds minder waard. Bij cradle to cradle komen er juist weer even hoogwaardige producten voor terug." Op kantoor kunt u volgens Bakker hieraan al bijdragen door het printpapier separaat te verzamelen. "Dan kan er nieuw printpapier van gemaakt worden en blijft het langer hoogwaardig."
Voorbereiding
Denk goed na bij het ontwikkelen van een duurzaamheidsstrategie, adviseert Van Hooijdonk. "Je moet eerst goed begrijpen wat je duurzame ambitie is. Vaak wordt dat aan de hand van de drie p's (people, planet of profit) bedacht. Waar ligt het accent bij uw bedrijf? Neem vanuit die gedachte de hele organisatie onder de loep." Vraag uzelf tevens af hoe u het nu doet en wat de zwakke plekken in dit proces zijn, vult Bakker aan. "Nadat je dat geanalyseerd hebt, is het belangrijk anderen erbij te betrekken. Cradle to cradle kun je niet geïsoleerd doen. Het is een filosofie die je moet uitdragen en samen met partners moet uitvoeren."
Overtuigen
Als u overtuigt denkt te zijn van het cradle to cradle principe, is dat een mooie start. Maar dan bent u er nog niet. Dit proces moet u namelijk, zoals eerder beschreven, samen doen. Maar wat als de partijen waar u mede van afhankelijk bent, niet willen meewerken? "Het is belangrijk dat je de kracht van de overtuiging kent", verklaart Bakker. "Als je roept dat jij wel wilt, maar niet kunt omdat de ander niet wil, vraag je dan af hoe sterk je het zelf wel wilt. Je hebt diegene dan dus niet goed kunnen overtuigen."
Communicatie
"Bij bedrijven die roepen ‘vanaf nu gaan we duurzaam te werk' en vervolgens denken dat het vanzelf goed komt, werkt het niet. "Het moet oprecht gebeuren", stelt Van Hooijdonk. "Voor degenen die denken dat het mooi op hun bord voor de gevel staat, is het een hype", vult Bakker aan. "Maar voor mensen die echt hun mentaliteit veranderen en er daadwerkelijk naar handelen is het een way of life." Er zijn ook verborgen pareltjes volgens Van Hooijdonk. "Dat zijn bedrijven die het principe al heel ver hebben doorgevoerd, maar zich daar niet van bewust zijn of het niet actief naar buiten toe communiceren. Dat laatste is natuurlijk wel belangrijk, anders weet niemand het."
