Cohen was leeuw in een slangenkuil

Het langverwachte aftreden van Job Cohen is een feit. De man die in 2006 nog werd uitgeroepen tot een na beste burgemeester ter wereld kwam in de Den Haag helemaal op de verkeerde plek terecht. Welke lessen voor andere leiders zitten er in de case Cohen?

Cohen was eigenlijk al sinds 2003 voorbestemd om minister-president te worden. Dat jaar schoof Wouter Bos hem naar voren als de PvdA-kandidaat voor het premierschap. Dit ging niet door, maar in 2010 moest het er echt van komen. Kort na de gemeenteraadsverkiezingen werd bekend dat Cohen Bos zou opvolgen als PvdA-lijsttrekker. De VVD werd echter de grootste partij en de droom viel in duigen. Cohen werd veroordeeld tot de rol van oppositieleider in de tweede kamer.

Ruim baan voor authenticiteit

Wat ging er zo mis met Job Cohen?

Waar zijn de 200 verloren banen van Job?

Bas Blekkingh, oprichter van het adviesbureau Authentiek Leiderschap en parttime docent aan Nyenrode, denkt dat hier de belangrijkste les in zit. “Voor hem was het ingewikkeld omdat hij dacht 'dit is het moment dat Nederland mij nodig heeft'. Het liep niet zoals hij had verwacht. Hij kwam in een andere rol en kon niet tot zijn authenticiteit komen. Dat is denk ik de les voor iedere leider: zoek een omgeving waar je authenticiteit ruim baan krijgt. ”

Jan de Vuijst, bijzonder hoogleraar in Tilburg en gastdocent leiderschap aan TIAS Business School, is het hiermee eens. “De belangrijkste les is dat ook een leider heel zorgvuldig de arena moet kiezen waarin hij wil vechten. Als je gewend bent aan de leeuwenkuil en je komt in een slangenkuil is dat toch even lastig.”

Valse start

Volgens hem maakte Cohen ook een valse start. “In de euforie van ‘nu gaan we winnen met Cohen’ is niet echt nagedacht over de kwaliteiten van de man. Er is weinig afstand genomen.” Dat iedereen in de PvdA zich liet meeslepen door de euforie blijkt volgens De Vuijst bijvoorbeeld uit de timing van de aankondiging van de leiderschapswissel. Deze kwam één dag na het overlijden van D66-oprichter en politieke gigant Hans van Mierlo. “Toen Cohen begon stond Van Mierlo nog boven de aarde. Dat duidt op egotripperij. Dat was een rare weeffout.”

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

Cohen op voorbeeldige wijze vertrokken

Blekkingh denkt dat Cohen wel voorbeeldig heeft gehandeld door na de tegenvallende verkiezingen niet meteen het hazenpad te kiezen. “Hij is ook weer een dermate goed bestuurder dat hij dan niet meteen weg gaat. Hij heeft verantwoordelijkheid genomen voor de consequentie van de stap die hij heeft gemaakt.”

In het bedrijfsleven kijken volgens Blekkingh steeds meer mensen van tevoren of een bepaalde leiderschapsrol bij ze past. “Men komt er ook achter dat je niet zo gelukkig wordt als je een rol moet spelen. Je merkt dat steeds meer mensen gaan afwegen dat succes, de egoboost, niet het enige is.”

Lees ook:

• 'Manager is geen leider'
  
• Leiderschap in 13 puzzelstukken
• Goed leiderschap loont
• Leiderschap volgens Jan de Vuijst
  
• In 8 stappen naar inspirerend leiderschap
  
• Leren van Afrikaans leiderschap
• Leiderschap draait om vertrouwen
  
• Leiderschap is overgewaardeerd
  
• 5 essenties van effectief leiderschap