Zo werkt feedback dus wél stimulerend

Er is weinig dat werknemers meer tevreden en productief maakt dan goede feedback. Zeven tips om eruit te halen wat erin zit.

Veel managers gaan het geven van feedback uit de weg. Het is ongemakkelijk, moeilijk en tijdrovend. Toch wordt feedback – en dan natuurlijk vooral positieve – hogelijk gewaardeerd door werknemers. Onderzoek na onderzoek onderstreept ook het nut van feedback voor de productiviteit en het welzijn van werknemers. Maar dan moet je die feedback natuurlijk wel goed en stimulerend leveren. Zeven tips.

#1. Geef vooral méér feedback

Hoe belangrijk feedback is onderstreept Wilmar Schaufeli, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit van Utrecht, in zijn meest recente onderzoek. Hij concludeert dat de helft van de Nederlandse werknemers vindt dat ze zelden tot nooit positive feedback ontvangen van hun leidinggevende. Schaufeli is ervan overtuigd dat méér feedback, naast het bevorderen van inspraak en meer contact hebben met je mensen, de belangrijkste factor is voor bevlogen leiderschap en voor het bevorderen van positieve energie op de werkvloer.

#2. Zie elke dag iets goeds

Ook Richard Branson is een groot voorstander van feedback. Feedback valt dan ook onder zijn vijf tips voor zakelijk succes, zo valt te lezen in zijn blog voor Business Insider. Branson: 'We zoeken naar leiders die in staat zijn naar feedback te luisteren van hun medewerkers en klanten – dit is voor ons cruciaal voor het fris en vernieuwend houden van een dienst of product. Juist als dingen mis beginnen te gaan, merk je dat medewerkers zich genegeerd voelen en goede ideeën daarom ook niet meer komen bovenborrelen.’ Hoe die feedback dan precies gegeven zou moeten worden, daar heeft Branson ook zo zijn ideeën over. ‘In plaats van zich te richten op fouten, moet een goede leidinggevende elke dag juist iets opmerken dat iemand goed doet. Zo creëer je, beginnend bij de top, een cultuur waarbij werknemers zich ontwikkelen door lof en erkenning. Het voorkomt faalangst bij werknemers, iets wat de groei van een bedrijf kan hinderen, met name in zijn begintijd.’

#3. Wees voorzichtig met negatieve feedback

Bij het geven van feedback is het wel handig in het achterhoofd te houden dat mensen vele malen sterker reageren op negatieve kritiek dan op positieve. In het onderzoek Experience sampling mood and its correlates at work van professor Andrew Miner van de Universiteit In Minnesota, in 2005 gepubliceerd in de Journal of Occupational and Organisational Psychology, merkt hij op dat werknemers maar liefst zes keer heftiger reageren op een negatieve interactie met hun baas dan op een positieve interactie. Negatieve feedback kan daarom volgens Miner een flinke impact hebben op het welzijn van de werknemer. Enige voorzichtigheid bij het geven van negatieve feedback is daarom wel geboden.

#4. Hou het doel voor ogen

Hoe graag je ook wilt vertellen dat iemand een puinhoop van z’n werk heeft gemaakt, hou altijd voor ogen dat het doel van de feedback is dat de werknemer vervolgens beter gaat presteren. Als een werknemer zich in de hoek gedrukt voelt, kan het zelfs nadelige gevolgen hebben voor de productiviteit van het bedrijf. Uit enquêtes die Christine Porath en Christine Pearson 14 jaar lang hielden onder werknemers blijkt dat het merendeel vindt dat ze minstens een keer per week lomp door hun baas behandeld worden. De helft van deze gekrenkte werknemers besluit als reactie hierop direct een stuk minder hard te gaan werken. Feedback is dus goed, maar probeer het zo te doen dat het altijd toekomstgericht is, en niet afzeikerig naar het verleden.

#5. Wees gerust ook corrigerend

Hoezeer het voorgaande er ook op lijkt dat werknemers rillen van negatieve feedback, uit een onderzoek gehouden door het Amerikaanse consultancybureau Zenger/Folkman, dat vorige maand werd gepresenteerd, blijkt dat niet alle kritiek meteen zinloos is of leidt tot verminderde inzet. Jack Zenger en Joseph Folkman interviewden 900 werknemers, voor de helft Amerikaans en de andere helft internationaal. Het merendeel van hen (57%) meldt dan ze weliswaar houden van lof voor hun werk, maar een voorkeur hebben voor zogeheten ‘corrective feedback’, oftewel: opbouwende kritiek. De reden? Als deze feedback goed wordt geleverd, ga je beter presteren – en dat is weer goed voor je carrière. Van de werknemers die Zenger/Folkman ondervroegen, gelooft 72 procent dat hun prestatie verbetert als hun manager regelmatig goede corrigerende feedback zou geven. De crux is dus uiteindelijk hóe die feedback precies geleverd wordt.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

#6. Laat de ander in zijn waarde

Energiegoeroe Tony Schwartz wijst er in een recent artikel in de New York Times op dat negatieve feedback kan overkomen als een veroordeling en afkeuring en daarom voor een werknemer pijnlijk en destabiliserend kan zijn. De misschien wel goedbedoelde feedback wordt daarmee contraproductief. Schwartz: 'Als we ons bedreigd voelen, nemen we geen nieuwe informatie op, hoe accuraat en nuttig deze ook zou kunnen zijn.' Feedback werkt volgens Schwartz daarom pas als een leidinggevende direct en oprecht is, maar daarbij de ander wel respecteert en in zijn waarde laat. Dat vraagt om zorg en precisie. De bedoeling is dat de boodschap van de feedback ook daadwerkelijk aankomt en niet ten onder gaat in negatieve gevoelens. Als manager kun je aangeven dat hetgeen je geconcludeerd hebt over het gedrag van de ander niet per se (helemaal) correct hoeft te zijn. Je houdt de mogelijkheid open dat de ander misschien wel een totaal andere kijk op de zaak heeft die evengoed juist kan zijn, maar je laat tegelijk wel jouw visie zien.

#7. Begin altijd met de feiten

Om conflicten over interpretatie te vermijden, raadt Schwartz aan eerst altijd met de onomstotelijke feiten te komen. Bijvoorbeeld dat een rapport drie dagen te laat is ingediend, of dat de medewerker een veel hoger verzuim heeft dan het gemiddelde. Vervolgens laat je wel de ruimte voor een verklaring van eventuele verzachtende omstandigheden. Als manager open je zo de mogelijkheid tot een dialoog in plaats van de ander in een defensieve positie te duwen. Lever negatieve feedback ook altijd onder vier ogen. Niets is meer vernederend dan bekritiseerd te worden ten overstaan van collega’s. De toon moet daarom plezierig zijn en gericht op samenwerking. 'Feedback', zo concludeert Schwartz, 'gaat niet puur om het overbrengen van informatie als wel om het beïnvloeden van gedrag en daarmee gezamenlijk een betere weg voorwaarts te vinden.' Als je dat als manager weet duidelijk te maken, is weinig zo gewild als feedback.

MEER OVER GEZOND ONDERNEMEN?

• 6 goeroes die zorgen voor geweldig presterend personeel
  
• 9 hulpmiddelen om werknemers fit te krijgen
  
  
• Waarom langdurig zitten het nieuwe roken is