Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

“Overwerk leidt tot extra werkplezier”

Mensen die vaak overwerken raken niet vermoeider dan hun collega's die het rustiger aan doen. Ze lijken zelfs meer plezier te hebben in hun werk. Hoe komt dat? En is het een argument voor een 60-urige werkweek?

Aan de Radboud Universiteit in Nijmegen heeft onderzoeker Debby Beckers gegevens bestudeerd van 1807 Nederlandse werknemers. De medewerkers die overuren draaiden, meldden niet méér mentale vermoeidheid dan degenen die keurig om 17.00 uur naar huis gingen. Sterker nog: de overwerkers gaven aan dat ze vaker plezier hadden in hun werk. Ze waren bevlogener dan hun 9-tot-5-collega's.

Matig overwerk
Maar denk nu niet dat de Arbeidstijdenwet bij het oud papier kan en dat iedereen tot in de kleine uurtjes moet doorbuffelen. "Zeker niet", roept Beckers. "Het gaat in mijn onderzoek om matig overwerk: gemiddeld drie tot vier uur per week. Minder dan één procent van de werknemers in mijn studie draaide weken van 60 uur of meer."

Maar aan de andere kant: denk nu ook weer niet dat het overwerk in Beckers' steekproef weinig voorstelde. Want 15 procent meldde vijf tot acht uur extra, en 9 procent rapporteerde er zelfs negen tot twaalf. Bovendien had Beckers haar bestand gezuiverd van deeltijders – mensen die een paar uur extra werken bovenop een officiële werkweek van bijvoorbeeld 24 uur.

Omstandigheden
En al die mensen raken dus niet extra uitgeput van hun extra uren. Hoe komt dat? Volgens Beckers zijn het de omstandigheden die overwerk al dan niet schadelijk maken. Biedt het werk voldoende afwisseling? Mag je zelf bepalen wanneer je wat gaat doen? Krijg je voldoende sociale steun? "De overwerkgroep in ons onderzoek rapporteerde aanzienlijk hogere taakvariatie en controle-mogelijkheden. Dat zou kunnen beschermen tegen vermoeidheid. Kijk maar naar de werknemers die hoog scoorden op de vermoeidheidsschaal: die klagen vooral over eentonig werk en weinig controle-mogelijkheden."

Heel belangrijk is ook of mensen vrijwillig overwerken of gedwongen. "Nee", zegt Beckers, "niet al het overwerk is gedwongen. Neem het proefschrift waar ik nu aan werk. Dat is nooit af, en zo nu dan wil ik er gewoon weer wat aan schaven. Dat komt van binnenuit. Niemand die mij daartoe dwingt."

Gemiddeld bevlogener
Mensen die overwerken, zijn gemiddeld bevlogener. Zij gaan helemaal op in hun werk en ervaren grote voldoening. Natuurlijk, Beckers geeft het toe, dat kán komen omdat bevlogen en voldane werknemers nu eenmaal eerder bereid zijn om over te werken. Maar voordat managers deze laatste boodschap met drie-secondenlijm op het mededelingenbord kitten, wil Beckers opnieuw een nuancering plaatsen. "Ik hoop niet dat het beeld blijft hangen dat overwerk nooit schadelijk kan zijn. Ik heb alleen geen schadelijke effecten kunnen vinden."

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Bron: Pleinplus via Nu Z