“Laat potentiële managers fouten maken”

'De kandidaat dient aantoonbare leiderschapskwaliteiten te bezitten.' Deze zin komt veel voor in personeelsadvertenties voor managementtrainees. In de praktijk blijken veel organisaties zich stuk te bijten over hoe ze in hun 'high potentials' de leiderschapskwaliteiten kunnen ontdekken en verder aanwakkeren.

De vraag is of de potentiële leider de pas afgestudeerde is die het voetbalteam aanvoerde of juist die superintelligente schaaknerd. "Veel bedrijven trappen in de valkuil dat degene met de grootste mond promotie krijgt", zegt Henk van der Lei van de Hay Group die hier onderzoek naar deed in het Financieele Dagblad. "Soms is dat veel te snel, of kijkt een bedrijf louter naar resultaten terwijl een goede leider veel bredere capaciteiten heeft."
"Het thema leiderschap speelt enorm op de Nederlandse werkvloer", aldus zijn collega Madeleine Dessing. "Omdat bedrijven vaak niet aan talentontwikkeling doen, moeten ze nieuwe mensen van buiten halen."

Ontwikkelen
Van der Lei en Dessing hebben in kaart gebracht wat voor capaciteiten een toekomstig leider moet hebben. Het gaat dan om een flinke portie conceptueel vermogen, nieuwsgierigheid en enthousiasme, sociaal gevoel en inlevingsvermogen en emotionele stabiliteit. Dat lijken open deuren, maar het is volgens de onderzoekers niet altijd even makkelijk om deze talenten verder te ontwikkelen. "Sommige onderdelen vallen wel te trainen, zoals presentatietechnieken of bepaalde communicatievaardigheden die je nodig hebt in je werk als manager. Maar bijvoorbeeld conceptueel denken is iets wat iemand van nature heeft en dan verder kan ontwikkelen."

Valkuilen
Een gebrek aan empathie, dus als iemand alleen maar in zichzelf en zijn eigen resultaten geïnteresseerd is, kan roet in het eten gooien. "Ook zie je vaak dat als iemand erg goed is in iets, er vaak van uitgegaan wordt dat deze bijvoorbeeld ook leidinggevende capaciteiten bezit." Om potentiële leiders te laten uitgroeien, is het nodig dat ze in een leeromgeving zitten. "Belangrijk is dat fouten kunnen worden gemaakt", zegt Dessing. Daarnaast moeten ze veelvuldig in de spiegel kijken in ontwikkelingsprogramma's. En een goede begeleiding is essentieel om het talent op de plek aan de top te krijgen.

Lees het hele artikel in het Financieele Dagblad (inloggen vereist)