Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Het drama van starre organisaties

Veel organisaties hebben geen 'veranderkracht'. Opvallend, want dat kan ze duur komen te staan. 

Dat stelt Podiumauteur Leon Dohmen. 

Snel kunnen veranderen (veranderkracht) wordt door veel organisaties als een belangrijke pijler gezien om vitaal en competitief te blijven. In het huidige tijdperk is informatietechnologie (IT) de drijvende kracht achter veel veranderingen. IT heeft een nieuwe virtuele wereld gecreëerd waarin de begrippen tijd, plaats en aanwezigheid een geheel nieuwe betekenis hebben gekregen. De concurrentieverhoudingen in tal van branches zijn overhoop gehaald. 

Dure keuzes

Over organisatieverandering:

Initiatie van organisatieverandering kan een technologische, organisatorische of mensgerelateerde reden hebben, of combinaties ervan.

Het kan op verschillende plaatsen gebeuren, dichtbij de manager of medewerker (binnen zijn team) of verder weg (organisatie, omgeving).

De resultaten van de verandering moeten management en medewerkers goed dienen te borgen in hun persoonlijk werkgebied.

Vandaag de dag is IT de drijvende kracht achter veel organisatieverandering.

Ook bij door IT gedreven verandering zal altijd het totale samenspel tussen technologie, organisatie en personen geanalyseerd dienen te worden en hoe dit in zijn geheel is te ontwikkelen tot een (nieuw) resultaat.

Om de juiste keuzes te kunnen maken voor de organisatie is veranderkracht nodig.

En dat komt bedrijven die daar niet op inspelen regelmatig duur te staan. Het missen van de juiste afslag naar digitale fotografie heeft bijvoorbeeld het eens zo succesvolle Roermondse bedrijf Henzo naar het faillissement geleid. Henzo was jarenlang de norm voor fotoalbums. Het bedrijf produceerde albums van hoge kwaliteit die via de tussenhandel werden verkocht. Via internet werd het echter voor consumenten mogelijk om zelf fotoalbums samen te stellen en te laten drukken.

Impact van IT

De markt voor de klassieke fotoalbums zoals Henzo die maakte zakte razendsnel in, terwijl de markt voor digitale fotoboeken zelfs in het crisisjaar 2009 een groeimarkt was. Henzo bleek niet in staat om mee te profiteren van deze digitale ontwikkeling. Eind 2008 werd voor Henzo het faillissement aangevraagd. Henzo is een van de vele organisaties die de impact van IT niet juist heeft ingeschat.

Veranderkracht stokt bij management

Ondanks dat een gebrek aan veranderkracht organisaties dus duur kan komen te staan, hebben veel organisaties zoals gezegd (nog) geen beleid of visie op hoe veranderkracht is te meten en te ontwikkelen.

Weinig gewaardeerd

Hoe dat kan? Er zijn verschillende problemen die organisaties parten spelen. Duidelijk is dat het (hogere) management hierin een grote rol speelt. Uit onderzoek blijkt bijvoorbeeld dat het management er vaak niet goed in slaagt om duidelijk te maken wat het gezamenlijke organisatiedoel is. Ook de door het management bepaalde veranderaanpak wordt vaak weinig gewaardeerd.

Manager overschat zichzelf

Uit hetzelfde onderzoek blijkt ook dat het management vaak een veel rooskleuriger beeld heeft van de eigen bijdrage. Waar management het opgeleverde resultaat (van organisatieverandering waarbij IT een belangrijke rol speelt) met gemiddeld een 5,8 waardeert op een schaal van 1 tot 10, geven medewerkers die niet in een managersrol hebben geacteerd het resultaat gemiddeld een 4,8. Dat is 23 procent lager.

Inter-persoonlijk begrip

Blijkbaar overschatten managers hun eigen bekwaamheid en invloed bij organisatieveranderingen. Hier spelen competenties zoals zelfevaluatie en inter-persoonlijk begrip een belangrijke rol. Deze competenties op het niveau van self-development en interpersonal development hebben blijkbaar aandacht nodig.

Juiste competenties

Het bepalen van het gezamenlijk organisatiedoel en de juiste veranderaanpak zijn belangrijke managementtaken. Ook competenties als strategische oriëntatie, conceptueel denkvermogen, innovatief denken en organisatiebewustzijn zijn nodig om als organisatie aangesloten te blijven bij de ontwikkelingen in de omgeving. Voor Henzo was dit bijvoorbeeld op tijd aansluiten bij de ontwikkeling van de digitale fotografie.

Uitstippelen van de route

Aanpak van de problematiek is nodig. De rol van IT wordt in het samenspel tussen technologie, organisatie en personen steeds dominanter. Het management heeft competenties nodig die veranderkracht ontwikkelen zodat de impact van IT op de organisatie en de omgeving goed kan worden ingeschat, zodat de juiste keuzen worden gemaakt voor de organisatie bij het uitstippelen van de route richting toekomst.


De inzichten van dit artikel komen voort uit onderzoek dat sinds 1999 op regelmatige basis wordt uitgevoerd. Bij (delen van) dit onderzoek zijn (studenten van) verschillende universiteiten en business schools betrokken (geweest) waaronder de Rotterdam Business School, TiasNimbas, Rotterdam School of Management, TU Delft en Nyenrode Business Universiteit. Een uitgebreide uitwerking van het onderzoek is te vinden in het boek 'Kampioen organisatieverandering'.

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Eerdere bijdragen:


Over de auteur:
Dit Podiumartikel is geschreven door Leon Dohmen, principal management consultant bij IT-bedrijf CGI (voorheen Logica). Leon doceerde van 2003 tot 2012 Management of Technology aan de Rotterdam Business School.

Over het podium:
Ook uw visie geven op ontwikkelingen binnen uw vakgebied? Plaats een artikel op MT Podium. Log in op mt.nl/profiel en voeg onder 'activiteiten' uw artikel toe. Interessante bijdragen worden meegenomen in de nieuwsbrief en op home geplaatst. MT Magazine publiceert bovendien periodiek 'Het beste van MT Podium'.