Eska: ‘We nemen volop de ruimte om te ondernemen’

Deze ‘opgelost door MBCF’ komt uit MT06 2017, de maakeditie

De oogstrelende verpakking van een smartphone van een internationale producent van consumentenelektronica. De fraaie bewaardozen van een exclusieve fles whisky en een Italiaanse designtas. De omslag van het meeste recente Harry Potter-boek. Wie de website van Eska bezoekt, merkt meteen dat het bedrijf uit Sappemeer geen doorsnee kartonfabrikant is.

Eska heeft zich de afgelopen jaren flink ontwikkeld, beaamt CEO Rienk Jan van der Kooi. ‘Wereldwijd zijn we al jaren de grootste producent van zogenoemd massief karton: een dikke kartonsoort die onder meer wordt gebruikt in bordspellen, puzzels en kalenders. De afgelopen jaren zijn we flink gegroeid: qua volume en, daaruit voortvloeiend, ook qua resultaat. Ons geheim? We leveren simpelweg goede kwaliteit, komen beloftes na, en zijn scherp op de kosten.’

Kleinschalige proeven

Maar de belangrijkste groei school de afgelopen jaren toch vooral in de organisatie zélf, blikt Van der Kooi terug. ‘We hebben een omslag gemaakt van een productiegedreven naar een marktgedreven organisatie. Nadrukkelijker dan voorheen zijn we op zoek gegaan naar nieuwe marktkansen. Uit die zoektocht kwam naar voren dat de grootste groei de komende jaren te verwachten valt op het gebied van luxury packaging: hoogwaardige verpakkingen voor de wat duurdere, high end producten.’

‘Vervolgens zijn we gaan experimenteren: welk kartonproduct past daarbij? Dat leidde onder meer tot de ontwikkeling van Eska®black: een sterke, drielaagse kartonsoort die van binnen niet zoals gebruikelijk grijs, maar zwart is. Een noviteit die ons onder meer een order opleverde van een internationale elektronicagigant: hun Amerikaanse klanten ontvangen hun nieuwe smartphone tegenwoordig in een fraaie verpakking gemaakt van Eska-karton uit Groningen.’

Het is enorm belangrijk om je organisatie mee te nemen in dit soort ontwikkelingen, benadrukt Van der Kooi. ‘We hebben veel tijd besteed aan het toelichten van de nieuwe koers en het op die manier creëren van draagvlak voor verandering. We doen ook, veel meer dan voorheen, kleinschalige proeven. Daarvoor moet dan bijvoorbeeld een productielijn anders worden afgesteld, en dat betekent extra werk. Maar juist door voortdurend helder te communiceren over het doel dat we daarmee hebben, wordt het gemakkelijker om mensen mee te krijgen.’

Frisse blik

Op advies van MBCF nam private equity-partij Andlinger Eska eind 2013 over. Van der Kooi: ‘Alhoewel de papier- en kartonmarkt al jaren onder druk stond, zag Andlinger tóch de potentie en de toegevoegde waarde die we kunnen bieden. Je merkt aan alles dat Andlinger niet gaat voor de winstmaximalisatie op de korte termijn. Als managementteam krijgen we volop de ruimte om te ondernemen; we hoeven ook niet voor elk wissewasje te overleggen. Tegelijkertijd onderhouden we waar nodig korte communicatielijnen. Wat erg prettig is: Andlinger is een ervaren en pragmatische partij, die bekend is met industriële pieken en dalen en niet snel in paniek raakt.’

Zelf trad Van der Kooi in april 2015 in dienst als CEO. ‘Voor zover ik dat kan inschatten, verliep het overnameproces soepel. Dat scheelt enorm; doordat het contact tussen de oude en de nieuwe eigenaar goed verliep, kon het management zich concentreren op het uitstippelen van een koers voor de toekomst. Als ik naar mijn eigen rol kijk, dan scheelde het dat ik hiervoor veel ervaring heb opgedaan in de massiefkartonbranche en andere sectoren.’

‘Juist doordat ik met een frisse blik binnenkwam, heb ik de boel kunnen versnellen. Kijk, Eska bestaat al bijna anderhalve eeuw, en de gemiddelde duur van een dienstverband is denk ik een jaar of 25. Het bedrijf kon in die zin wel wat vers bloed gebruiken. Dat past ook wel bij mij: ik geloof in het opstropen van de mouwen en er simpelweg voor gáán. En natuurlijk lukt niet álles, maar dat is niet erg; als je de rode draad maar weet vast te houden.’

Jong Eska

De markt voor luxe verpakkingen biedt volgens Van der Kooi momenteel de mooiste groeikansen. ‘Tegelijkertijd blijven we ons richten op de vertrouwde markten waarin we al succesvol actief zijn. Overigens realiseren we ons goed dat de wereld er over pakweg 5 tot 10 jaar waarschijnlijk weer anders uitziet. Daarom hebben we momenteel 4 werkgroepen ingesteld, waarin medewerkers van alle leeftijden werken aan ideeën voor Eska over 10 jaar.’

‘Ook is er binnen het bedrijf tegenwoordig een jongerenorganisatie actief, voor hoogopgeleide medewerkers tot 40 jaar. Zij sparren geregeld met het management over het beleid. Karton blijft karton, aan die basis verandert er niets. Maar nieuwe marktmogelijkheden, die laten we liever niet schieten.’