Geen producten in de winkelwagen.
Bancaire financiering? Zeker kleine maakbedrijven lopen vaak tegen grenzen aan. Alternatieven zijn er gelukkig volop, constateert Jaap de Jong van MBCF.
Het verhaal mag bekend worden verondersteld: sinds het uitbreken van de crisis stonden banken lang niet altijd te springen om ondernemers met investeringsplannen ter wille te zijn. Strengere wet- en regelgeving en twijfels over de economische situatie lagen daaraan ten grondslag.
Ruimhartiger
Toch is het financieringslandschap in de maakindustrie (onder invloed van de verbeterde economische vooruitzichten) de laatste jaren weer een stuk gunstiger geworden, schetst corporate finance-specialist Jaap de Jong van MBCF. ‘Waar de afwijzingspercentages sinds het uitbreken van de crisis relatief hoog lagen, zijn banken de laatste tijd weer een stuk ruimhartiger. De economische prognoses zijn momenteel een stuk beter. Bedrijven investeren ook weer een stuk meer en weten hun financieringsbehoeftes goed te onderbouwen.’ Hierbij gaat het wel vooral om de bovenkant van de markt, nuanceert De Jong. ‘De grotere maakbedrijven redden zich doorgaans wel. Eventuele problemen doen zich soms nog voor bij de wat kleinere ondernemingen; zij hebben vaak meer moeite om hun investeringsprognoses voldoende te onderbouwen.’
Leasing
Gelukkig zijn er voor relatief kleinere maakbedrijven steeds meer alternatieven om in hun financieringsbehoefte te voorzien, schetst De Jong. ‘Een alternatieve financieringsvorm die ik steeds vaker voorbij zie komen, is de zogenoemde asset based financiering. Daarbij wordt toekomstige groei gefinancierd op basis van een onderpand. Dat kunnen machines zijn, in dat geval spreken we van leasing. Zeker bij maakbedrijven, met veel goed financierbare activa op de balans, is dit een interessante optie.’
Factoring
Daarnaast ontdekken steeds meer bedrijven volgens De Jong de mogelijkheden van factoring, waarbij een derde partij het debiteurenrisico overneemt. ‘Lange tijd was factoring een beetje een ondergeschoven kindje, maar steeds meer bedrijven zien in dat dit een handige manier is om het vastzittende werkkapitaal te verkleinen en snel en direct over middelen voor investeringen te beschikken. Ander voordeel: waar bij bancaire financiering vaak een hele papierwinkel komt kijken, is asset based financiering doorgaans sneller geregeld. Er is immers een onderpand aanwezig in de vorm van machines en voorraden of de debiteurenportefeuille.’
Ketenfinanciering
De financiering van onderhanden werk is volgens De Jong voor veel maakbedrijven wel nog steeds een probleem. ‘Steeds vaker zie je dat er sprake is van ketenfinanciering, waarbij grote partijen hun toeleveranciers financieringsruimte bieden in de vorm van vooruitbetaling. Een bedrijf als ASML maakt al op grote schaal gebruik van dit soort supply chain financing. Ook zie je dat er steeds vaker sprake is van reverse factoring. Daarbij neemt de bank de factuurbetaling over, zodat zowel leverancier als afnemer over werkkapitaal kan beschikken. Ander voordeel van ketenfinanciering is dat het de relatie tussen leverancier en afnemer versterkt, wat het weer aantrekkelijker maakt om samen te investeren in productverbetering. Op die manier versterk je de héle keten.’
Achtergestelde lening
Verder, zo constateert De Jong, zijn er steeds meer buitenlandse fondsen die desgewenst de gehele financieringsbehoefte van een bedrijf invullen. ‘Uiteraard betaal je daar als bedrijf een hoge rente voor, vaak zo’n 7 of 8 procent. Daarmee is dit een relatief dure oplosing. Maar voor bedrijven met een hoog risicoprofiel kan dit zeker een optie zijn. En: voor die relatief hoge prijs krijg je ook een stuk gemak terug.’ Ook wijst De Jong op de opkomst van verstrekkers van achtergestelde leningen. ‘Het aantal fondsen dat deze specifieke vorm van risicokapitaal aanbiedt, neemt de laatste tijd gestaag toe.’
Private equity
Drie jaar geleden constateerde MBCF al dat veel maakbedrijven een rol kennen voor private equity; van de toenmalige top 100 van succesvolle maakbedrijven werd een kwart met privaat vermogen gefinancierd. Nog steeds speelt private equity een aanzienlijke rol, constateert De Jong. ‘Van oudsher bestaat er onder ondernemers nogal wat koudwatervrees als het gaat om het binnenhalen van private investeerders. Lever je als bedrijf niet te veel zeggenschap in? Wat je ziet, is dat de jongere generatie daar een stuk pragmatischer mee omgaat; zij accepteren het simpelweg dat groei een bepaalde prijs met zich meebrengt. En je ziet dat er ook goede successen voortkomen uit die instelling. Een voorbeeld? Kijk alleen maar naar de nieuwe, door ons opgestelde Maakindustrie100-lijst die binnenkort bekend wordt gemaakt. Onder de bovenste 25 bedrijven zijn er veel die private equity een aanzienlijke rol toekennen binnen hun financiële structuur.’
Rendement
Mogelijkheden te over dus, zo lijkt het; óók voor bedrijven die bij de bank nul op het rekest krijgen. Toch waarschuwt De Jong voor al te veel optimisme. ‘Wat me steeds meer opvalt, is dat het rendement van bedrijven gemiddeld genomen nog wel eens tegenvalt. Voor een potentiële investeerder ben je dan vaak niet aantrekkelijk. Mijn advies? Kijk nog eens kritisch naar het rendement uit je omzet, daar begint het uiteindelijk allemaal mee. En blijf scherp als het gaat om de efficiency van je capaciteit.'
Nichemarkt
'Bedrijven die actief zijn in een nichemarkt, hebben het doorgaans gemakkelijker. Maar ondernemingen in branches met veel concurrentie doen er goed aan om voortdurend kritisch te blijven op hun capaciteitsbezetting en op hun toegevoegde waarde. Snijd zo nodig activiteiten weg, óók als je daartoe niet – of nog niet – gedwongen wordt door de markt. Ik ken voorbeelden van bedrijven die een kwart van hun omzet wegsneden, maar vervolgens wél een hogere winst boekten.’ Tot slot dan ook een welgemeend advies aan Nederlandse maakbedrijven met investeringsplannen: ‘Besteed meer aandacht aan de waardeontwikkeling binnen je bedrijf. En: durf te kiezen!’
Dit artikel is onderdeel van het dossier Made in NL. Bij MT vinden we dat Nederland trotser mag zijn op zijn maakbedrijven. Met Made in NL wil MT de kennisdeling binnen én over de sector bevorderen en maakbedrijven een podium bieden. Opdat we terecht trots zijn op de hidden champions van de maakindustrie. In deze missie wordt MT vergezeld door de volgende partners: Centraal Beheer Achmea, MBCF, NIBC, Salesforce en TNO.
Meer Made in NL?
-
Tesla: 'Wij zijn geen autobedrijf, we zijn een energiebedrijf'
-
‘Ecosystemen als Solliance worden steeds belangrijker’
- Wat betekent de lage olieprijs voor de maakindustrie?
- Hoe 247TailorSteel transformeerde van metaalbedrijf naar softwareontwikkelaar
- Maakbedrijf NTS-Group: 'Door Smart Industry keert juist veel werkgelegenheid terug naar Nederland'
