Geen producten in de winkelwagen.
Er zit wijsheid in je team, de kunst is alleen om het eruit te krijgen, stelt Helen Beeley. Ze geeft Deep Democracy-trainingen bij Alba-academie. Deep Democracy is een methode om met elkaar in gesprek te gaan. Écht in gesprek te gaan en erachter te komen wat er beter kan.
‘Deep Democracy is een methode om “het gedoe” op tafel te krijgen’, legt Beeley uit. ‘Of zoals de Engelsen zeggen: Put the fish on the table. If you leave it under the table, it starts to smell and becomes toxic. Die vis is de onvrede, het gemor onder de medewerkers, de dwarsliggers en luizen in de pels, die het gevoel hebben dat het management niet luistert.’
‘Je zou die vis met brute kracht uit het water kunnen trekken’, vervolgt Beeley. ‘Maar Deep Democracy is er juist op gericht de waterlijn te laten zakken. Dan komen ze vanzelf boven. Door de onvrede een ‘stem’ te geven kun je het echte gesprek voeren. Je geeft ruimte aan de wijsheid van de minderheid, de potentie in het team dat nu niet gezien of gehoord wordt. Want de ‘rebellen’ hebben belangrijke informatie over jouw organisatie. En dat leidt uiteindelijk tot betere besluitvorming en duurzame groei.’
Onvrede is een telefoon die constant rinkelt
Beeley begeleidt organisaties in onder meer de zorg, het onderwijs en de ministeries. Ze ziet dat medewerkers die zich langdurig ongehoord voelen de neiging hebben te gaan saboteren. ‘Dat is een natuurlijke reactie op verwaarlozing. Als het MT niet naar je luistert, vertel je je verhaal wel aan je collega’s. Mensen gaan roddelen, onttrekken zich aan de communicatie en komen hun afspraken niet na. Ze verzinnen smoezen om onder zaken uit te komen.’
Advertorial
Aan de slag met Deep Democracy
Meer weten over Deep Democracy en hoe dit jouw organisatie verder vooruit helpt? Ga het echte gesprek aan met de professionals van Alba-academie.
lees verder
Momenteel werkt de trainster bij de politie. ‘De humor is daar scherp, sarcastisch soms. Maar als er in een organisatie onvrede is, wordt humor steeds scherper. En elk geintje is een seintje. Eigenlijk is het een telefoon die constant rinkelt. Aan het begin kun je hem nog wel negeren, maar iedereen voelt dat hij opgenomen moet worden. Als er niks gebeurt komen medewerkers in verzet, worden ziek of ze vertrekken.’
Stilstaan bij wat er zeer doet
Deep Democracy is ontstaan in Zuid-Afrika nadat de apartheid werd afgeschaft. Een grote groep mensen had zich lange tijd niet gehoord gevoeld en er was een methode nodig om al die onrust en het oude zeer in goede banen te leiden. De Amerikaanse psychotherapeut Arnold Mindell ontwikkelde de methode, waarna deze overwaaide naar Europa.
In Nederland ontwikkelde Jitske Kramer een praktische vertaling naar organisaties. ‘Deep Democracy geeft ruimte aan al die dingen die niet gezegd worden, die onder de waterlijn zitten. Dat is het gedoe, maar daar zit ook de wijsheid.’
Bovendien zit daar rouw, vervolgt Beeley. ‘In elke organisatie gebeuren dingen die zeer doen. Mensen gaan weg na een reorganisatie of moeten opnieuw solliciteren naar hun baan. Soms kunnen ze hun werk niet meer doen zoals ze dat graag willen. Dat kom je in de zorg vaak tegen.’
‘Er wordt te weinig bij dit soort dingen stilgestaan. We moeten altijd maar door en focussen op wat er goed gaat. Maar waarom kijken we niet naar hoe de gebeurtenissen ons beschadigd hebben? Alleen door de tijd te nemen om te rouwen, kunnen mensen helen en zich opnieuw verbinden met de organisatie, hun team en hun taak.’
Steeds weer rotte appels
Onverwerkte rouw en onvrede leidt onder meer tot ziekteverzuim, burn out en ontslag. Medewerkers die zich wél uitspreken over wat ze dwars zit, nemen een risico. Het is veel veiliger je frustraties of verdriet te uiten bij de koffieautomaat dan bij het MT.
‘Ik spreek vaak managers die zeggen: “Mijn deur staat altijd open. Mijn medewerkers kunnen alles zeggen.” Vervolgens zijn ze verbaasd dat niemand dat kantoor binnenstapt als er iets aan de hand is. Wat ze vergeten is dat hun macht zo groot is dat mensen niet durven.’
Die enkele medewerker die wel van zich laat horen, wordt lastig gevonden en krijgt al snel de naam van rotte appel. De snelle oplossing is om de rotte appel te verwijderen, maar daarmee is het probleem niet opgelost, zegt Beeley. ‘Als het systeem niet verandert, zullen er steeds opnieuw rotte appels zijn.’
Deep Democracy leidt tot duurzame afspraken
Wanneer iedereen kan zeggen wat hij wil, hoeft niemand de rotte appel te zijn. Een Deep Democracy-sessie daagt uit tot spreken en laat elke ‘appel’ aan het woord. Dat brengt conflict en polarisering met zich mee.
‘Dat zoek je bewust op’, zegt Beeley. ‘Je vraagt actief om tegenspraak. Een sessie begint bijvoorbeeld altijd met een incheckmoment waarin iedereen vertelt hoe hij erbij zit. Ik stel dan altijd twee polariserende vragen. “Waarom vind je het hier leuk en waarom niet?” bijvoorbeeld.’
‘Ik beantwoord de vragen altijd eerst zelf. Daarmee creëer je de ruimte om eerlijk, open en kwetsbaar te zijn. De waterlijn begint te zakken. Het is wonderlijk om te zien wat er daarna gebeurt.’
Uitval voorkomen
Organisaties die Deep Democracy in de praktijk brengen voorkomen dat medewerkers uitvallen. Ze voelen zich gehoord en onvrede krijgt weinig kans te groeien, stelt Beeley. ‘Afspraken binnen organisaties zijn heel vaak geen echte afspraken. Het zijn snel genomen beslissingen en mensen die het er niet mee eens zijn houden hun mond.’
‘Dit soort afspraken worden dan ook zelden nageleefd’, merkt de trainster van Alba-academie. ‘Met Deep Democracy vertraag je eerst om iedereen te horen. Daarna kun je versnellen en versterken, doordat je duurzame afspraken maakt.’
Terug naar de vraag of jij weet wat er speelt. Is iedereen in je team tevreden? Of hoor je ergens die telefoon overgaan? Wellicht is het tijd om op te nemen en het échte gesprek aan te gaan.
Meer weten over Deep Democracy en hoe dit jouw organisatie verder vooruit helpt? Ga het echte gesprek aan met de professionals van Alba-academie.
Lees ook:
- Waarom je organisatie Inclusive Leadership nodig heeft
- Zo ga je om met een (bijna) burn-out bij je medewerkers
