Geen producten in je winkelwagen.
Attent probeert ook in kleine dorpen winkels te laten renderen, door samen te werken met verstandelijk gehandicapten.
Ammerstol is niet veel meer dan een kerk, een dorpsplein en een paar woonhuizen. Het dorp telt nog geen 1.600 inwoners, maar wel een Attent-supermarkt met dagverse producten en zelfs een bescheiden assortiment cadeau-artikelen. Als je binnenkomt valt meteen op dat er voor een buurtsuper veel personeel aanwezig is. Blijf je langer in de winkel, dan zie je dat sommige medewerkers het syndroom van Down of een andere verstandelijke beperking hebben.
Inventiviteit om rendabel te worden
Terwijl de grote supermarktketens de afgelopen decennia wegtrokken uit de kleine kernen, zocht Attent de dorpen en wijken juist op. Formulemanager Sjaak Penning: ‘De vraag is enorm. Uit onderzoek blijkt dat de meeste mensen het belangrijker vinden een supermarkt in de buurt te hebben dan een huisarts. Attent wil een echte buurtsuper zijn, dichtbij de klant en betrokken bij de gemeenschap. Maar je moet inventief zijn om zo’n formule rendabel te maken.’ Attent vond de oplossing door samen te werken met mensen met een verstandelijke beperking.
Krachten bundelen
Attent probeert samen met gemeenten, woningcorporaties en stichtingen ook in kernen van 1.000 tot 2.500 inwoners buurtsupers open te houden. In een aantal van die winkels spelen medewerkers met een beperking een belangrijke rol. Penning: ‘Het is een kwestie van krachten bundelen. De winkels worden gerund door franchisenemers, SPAR biedt ze de mogelijkheid in kleine hoeveelheden in te kopen, en een lokale stichting regelt medewerkers plus begeleiders.’
De medewerkers vanuit de stichtingen hebben een ‘indicatie’, wat betekent dat ze een uitkering uit de AWBZ of de Wajong ontvangen. Ook hun begeleiders worden betaald uit de AWBZ. Geld dat vroeger naar de dagopvang ging, wordt nu gebruikt om mensen werk te geven en de buurtsuper draaiende te houden.
Even omschakelen
Inwoners van Ammerstol zijn dolblij met hun supermarkt. Ook al ligt het tempo er soms wat lager. ‘Dat was in het begin wel even omschakelen’, zegt filiaalhouder Dennis Roosenburg. ‘Ik kwam van een grote supermarktketen waar alles zo snel en efficiënt mogelijk moest. Maar hier zit ook wel eens iemand achter de kassa die wat langzamer werkt, en dan staat er dus een rij. De eerste weken voelde ik me daar ongemakkelijk bij. Inmiddels weet ik dat klanten onze werkwijze zo waarderen dat ze het niet erg vinden als ze een paar minuutjes moeten wachten. Maar het belangrijkste is dat je gewoon een goede winkel bent.’
Laag ziekteverzuim
LAAT JE GOED INFORMEREN
Vijftien van die Attentwinkels worden gerund door supermarktorganisatie Support & Co. Support & Co wil zich wél meer profileren als maatschappelijk betrokken en gaat binnenkort verder onder de naam SupeRRR. Jan van der Meer van Support & Co: ‘Wij willen vanuit de supermarkt ook maatschappelijke diensten aanbieden. Zo zijn sommige van onze medewerkers ook actief in de thuiszorg. Verder ondersteunen we mensen om via ons een reguliere baan te vinden, bijvoorbeeld door samen te werken met ondernemers uit de buurt. En we hebben in de winkel extra brede gangpaden, zodat er ruimte is om medewerkers uitleg te geven zonder dat we klanten in de weg staan. In de nieuwe SupeRRR-formule kunnen we dat concept beter kwijt.’ SPAR en Support & Co zijn enthousiast over de nieuwe wet die vanaf volgend jaar verplicht dat vijf procent van het personeelsbestand bestaat uit arbeidsgehandicapten. Maar bedrijven moeten zich vooraf wel goed laten informeren, zegt Van der Meer: ‘De norm van vijf procent is zeker haalbaar, maar sommige bedrijven zullen wel hun organisatie wat moeten aanpassen. Én begeleiding regelen, want zonder ondersteuning red je het niet.’
Behalve een goede winkel wil Attent ook een goede werkgever zijn. Roosenburg: ‘Je ziet dat het werk mensen zelfstandiger maakt. Veel medewerkers die vroeger met een busje werden gebracht, komen nu zelf op de fiets. En als ze dat niet kunnen, leren we ze met het openbaar vervoer te reizen. Werken in de winkel is onder cliënten van de stichting enorm populair. We hebben bovendien een laag ziekteverzuim.’
Iedereen zijn specialiteit
Toch zijn er ook hindernissen. ‘In Ammerstol hadden we voorheen het beleid dat elke medewerker voor elke klus inzetbaar moest zijn. In de praktijk bleek dat niet werkbaar. Voor sommige mensen is vakken vullen te hoog gegrepen. Die zijn beter op hun plek als ze koffie zetten en de winkel aanvegen. Er zijn ook mensen die niet kunnen lezen, maar die wel goed producten kunnen vergelijken. Zij kunnen juist prima vakken vullen. En een enkele keer blijkt het werk uiteindelijk toch te zwaar. Dan zoeken we een andere oplossing.’
Warm, sociaal en geld verdienen
Verreweg de populairste taak onder de medewerkers is de kassa. Roosenburg: ‘Maar dat kan alleen als je goed bent in rekenen. De mensen die daar moeite mee hebben, laten we af en toe een halfuurtje onder begeleiding achter de kassa zitten. Zo houdt iedereen lol in zijn werk.’ Attent heeft enkele tientallen filialen die met arbeidsgehandicapten werken, maar profileert zich er nauwelijks mee. Formulemanager Penning: ‘Deels is dat bescheidenheid, maar het komt ook door de balans die we zoeken. We zijn een warm en sociaal bedrijf, maar willen ook geld verdienen.’De foto's zij
De foto's bij dit artikel zijn gemaakt door Jorn van Eck
