Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Zo maak je zelforganiserende teams (deel 1: kaders stellen)

Zelforganiserende teams zijn gewild. Maar hoe maak je ze? Zonder helder kader wordt het niets, zegt MT-columnist Tica Peeman

zelforganiserende teams

In veel organisaties wordt het organisatiemodel op zijn kop gezet om de aansluiting met de klant (weer) te vinden. Die aansluiting kan alleen ontstaan door mensen op de werkvloer zoveel mogelijk eigenaarschap te geven. Zelforganisatie wordt dat vaak genoemd.

Mijn leermeester op het gebied van zelforganisatie en andere vormen van nieuw organiseren, Raymon Geurts, beschrijft zelforganisatie altijd mooi als een ‘zwembad met betonnen randen’. Daarbinnen is het lekker en vrij zwemmen, maar bots je tegen de rand, dan doet het pijn.

Zelforganiserende teams

Het vehikel voor zelforganisatie zijn teams. En dus worden nu overal zelforganiserende teams gevormd. En om zo’n nieuw team met vaak ‘oude’ leden een gezonde toekomst te geven, is een helder kader nodig. Wat verstaan we onder een helder kader?

  • de koers en de identiteit van de organisatie waartoe ze behoren
  • het doel (waarom moeten we een team zijn?)
  • de resultaten en de kernwaarden die het team hanteert.

Klantvriendelijkheid

Kernwaarden zijn overigens wat anders dan hygiënewaarden. Met deze laatste bedoel ik waarden die randvoorwaardelijk zijn. Klantvriendelijkheid is zo’n waarde. Het lijkt me dat dit een voorwaarde is om überhaupt te overleven in deze tijd. Ik ken weinig bedrijven die klantonvriendelijkheid nastreven (overigens wel bedrijven die er goed in zijn…).

Met een kernwaarde bedoel ik daarentegen een onderscheidende waarde. Een waarde die juist deze organisatie en dus elk team daarbinnen  bijzonder maakt, zoals lef, transparantie en dergelijke.

‘Waarom’ en ‘Wat’ bij zelforganisaties

Beginnende teams, hoe oud de leden ook zijn, hebben behoefte aan duidelijke kaders. Die kaders gaan over het ‘Waarom’ en het ‘Wat’. Om vervolgens daarbinnen te kunnen groeien en steeds meer eigenaarschap te leren pakken op het ‘Hoe’ en ‘Wie’.

Zelforganisatie begint dus bij het vaststellen van een helder en inspirerend kader. Dit gebeurt door het management. Het is oneerlijk om dit bij de teams of bij de teamcoaches neer te leggen. De manager gaat met het team aan de slag om het kader concreet te maken.

Kaderkaarten maken

Daarbij helpt het om zogenaamde kaderkaarten te maken. Een kaderkaart geeft een overzicht wat de teams moeten doen voor de stakeholders (medewerker, financier, klant en maatschappij). Vervolgens kunnen de teams het ‘hoe’ en ‘wie’ zelf zoveel mogelijk gaan oppakken, afhankelijk van waar ze staan in hun teamontwikkeling.