Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Geen burn-out door werkstress bij bevlogenheid

Bevlogenheid zorgt voor minder stress en dat mensen prettiger en effectiever werken. Maar hoe zorg je voor bevlogenheid en wat is het precies? MT-columnist Ronald van der Molen geeft handvatten.

hoge werkdruk, managers
Foto: Getty

Recent onderzoek laat zien dat ongeveer 20% van de Nederlandse werknemers bevlogen is. En dat terwijl bevlogen mensen 200% klantgerichter zijn, 18% productiever, 10% meer verkopen, 27% minder verzuim kennen en 62% veiliger werken. Bovendien zijn bedrijven met een groot aantal bevlogen mensen innovatiever, kwalitatiever en winstgevender. Dat klinkt als iets wat je als wergever moet stimuleren, maar wat is bevlogenheid precies?

Stress is niet het probleem

Volgens internationaal expert Wilmar Schaufeli draait bevlogenheid om drie dingen: iemand bruist van de energie, is toegewijd aan het werk én gaat helemaal op in zijn of haar bezigheden. Samen met de hoogleraren Arnold Bakker en Eva Demerouti ontwikkelde hij het JD-R model: het Job Demands-Resources model. Dit model beschrijft de samenhang tussen ‘taakeisen’ en ‘energiebronnen’.

Taakeisen die ons uitputten zijn bijvoorbeeld: conflicten op het werk, te hoge werklast, emotioneel zware gebeurtenissen, onduidelijke rol, gebrek aan grenzen tussen werk & privé, routine, weinig feedback, beperkte invloed op werkzaamheden en gebrek aan inspraak bij beslissingen. Wanneer er teveel factoren zijn die je uitputten en te weinig factoren die energie geven kan dat leiden tot een burn-out. Je voelt je uitgeput, verliest interesse in taken en presteert steeds slechter.

Stress en hard werken zijn op zich niet het probleem. Het gaat erom dat er voldoende energiebronnen beschikbaar zijn om de druk of het vele werk aan te kunnen, vanuit de organisatie en vanuit jezelf. Bij energiebronnen vanuit de organisatie kun je denken aan: steun van collega’s enleidinggevenden, duidelijkheid over je rol, waardering, vrijheid om zelf werk in te delen, afwisseling, inspraak, vertrouwen in de leiding, kansen om te leren en ruimte om door te groeien. Bij persoonlijke energiebronnen draait het om zaken zoals: optimisme, eigenwaarde en geloof in eigen kunnen.

Bevlogenheid in je organisatie cultiveren

Schaufeli en andere onderzoekers hebben diverse factoren in kaart gebracht die bevlogenheid op organisatieniveau bevorderen. Die kun je onderbrengen in de categorieën: ruimte voor inspraak, een goede sfeer en mogelijkheden voor groei. Je kunt de bevlogenheid in je organisatie cultiveren door teams en afdelingen door te lichten op factoren die energie geven en factoren die energie kosten.

Vervolgens is het zaak om verbeteringen door te voeren en vol te houden. Als werknemers hierbij het gevoel krijgen dat ze zelf invloed kunnen uitoefenen op hun werkomgeving zijn ze meer gemotiveerd en ervaren ze een hoger niveau van welzijn dan wanneer bijvoorbeeld leidinggevenden aanpassingen in de werkomgeving doen. Diverse studies laten zien dat individuele programma’s effectiever zijn in het vergroten van bevlogenheid, dan ingrepen op organisatieniveau.

Lees hier deel 2 van de column.