Waarom de ene diefstal wel reden is voor ontslag en de andere niet

Niet elke diefstal is genoeg om een werknemer op staande voet te ontslaan. Dit zijn de regels omtrent diefstal op de werkvloer.

Ontslag op staande voet

Wordt het stelen van de inhoud van de kluis gelijk behandeld met het gratis weggeven van een brood? Een ontslag op staande voet is een uiterste middel. De werknemer heeft per direct geen inkomsten meer en kan evenmin aanspraak maken op een WW-uitkering.

Er gelden dan ook zware eisen aan een ontslag op staande voet. Zo moet er sprake zijn van een dringende reden. Diefstal is een van de mogelijke redenen. Indien een werknemer de inhoud van de kluis steelt, dan zal deze diefstal al snel kwalificeren als een dringende reden voor een ontslag op staande voet.

Bagateldelict

Diefstal van producten van (zeer) geringe waarde komt ook geregeld voor, een zogenaamd 'bagateldelict'. Er zijn inmiddels tal van voorbeelden te vinden waarbij een werknemer op staande voet werd ontslagen vanwege zo’n bagateldelict. Niet altijd wordt deze diefstal als een dringende reden aangemerkt.

Toch zijn er gevallen waarin de diefstal van een aangebroken zakje nootjes, een pen en een pandabrood reden waren voor ontslag op staande voet. Veelal was het daarbij doorslaggevend dat de werkgever beleid volgt dat diefstal niet wordt getolereerd en dit beleid ook consequent toepast.

Streng versus minder streng

In de rechtspraak lijkt sprake te zijn van twee benaderingen. In de strenge benadering geldt: diefstal is diefstal. Doorslaggevend is dan dat de werknemer kennelijk niet helemaal te vertrouwen is, ook al heeft hij maar iets van lage waarde meegenomen. Komt de diefstal vast te staan, dan is sprake geweest van een rechtsgeldig ontslag op staande voet.

Daartegenover staat de minder strenge benadering, waarin veel waarde toekomt aan de persoonlijke gevolgen voor de werknemer van het ontslag op staande voet. Zijn de gevolgen van het ontslag (te) groot, dan zal de rechter de dringende reden niet aannemen en het ontslag op staande voet vernietigen.

Stelen van collega’s

Is het ongevraagd pakken van een sigaret van een collega dringende reden voor ontslag? In een uitspraak van afgelopen zomer ging het om een werknemer die een sigaret had gepakt van zijn collega. De collega had dit gefilmd en daarmee stond diefstal vast. De kantonrechter in Roermond gaf aan van de strenge leer te zijn, mits de werkgever vooraf duidelijk aan zijn personeel had laten weten welk gedrag hij niet tolereert.

Hier was echter sprake van bijzondere omstandigheden. Een werkgever hoeft niet in zijn reglement voor te schrijven dat geen zaken mogen worden weggenomen van de eigenaar of bezitter. Werknemers moeten elkaar onderling kunnen vertrouwen. De feiten in deze zaak – ontvreemding van de sigaret van een collega, de ontkenning daarvan, het niet spontaan melden van het gebruik van de sigaret of een spontaan excuus daarvoor – waren dan ook voldoende reden voor een ontslag op staande voet.

Met een beleid ben je voorbereid

Niet elk bagateldelict leidt tot een geldig ontslag op staande voet. Als werkgever zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen om een betere uitgangspositie te hebben. Zorg voor een beleid, pas dit beleid consequent toe, zorg dat je het delict kunt bewijzen en zorg dat je de omstandigheden die tot het ‘delict’ hebben geleid goed in kaart kunt brengen. Een goed voorbereid dossier is het halve werk.

Lees meer over arbeidsrecht:

• Nieuw ontslagrecht: vergoedingen outplacement zijn passé
  
• Reorganisatie? Let hier op nu ontslag via het UWV gaat
  
• Alles over arbeidsrecht