Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Bob de manager over ontslag per e-mail

Bob is divisiedirecteur bij een groot concern. Hij doet zijn best. Vandaag ontdekt hij hoe vaak we eigenlijk mailen in de kantoortuin.

We checken gemiddeld elf keer per uur onze e-mail, blijkt uit onderzoek. Een kwart van onze werktijd gaat naar e-mails. Omdat 84 procent van de kenniswerkers zijn e-mailapplicatie continu openhoudt op de achtergrond, wordt 70 procent van alle binnenkomende e-mails binnen de zes seconden bekeken. We onderbreken dus voortdurend ons werk voor e-mails. De meeste kenniswerkers verwachten niet langer dan drie minuten door te kunnen werken aan hun taak zonder onderbroken te worden. Hoe funest dat is voor de concentratie en productiviteit behoeft geen uitleg. Als het over e-mail gaat, zijn we compleet verkeerd bezig, meent professor Luc Chalmet, die tegenwoordig organisaties bijstaat in het introduceren van een lean cultuur. Houd je inbox rommelvrij ‘We laten te veel rommel toe. Toch bestaan er middelen om onze inbox rommelvrij te houden. Onze eigenlijke inbox zou enkel ongelezen berichten mogen bevatten die nuttig of zinvol zijn. Alle andere mails zouden in specifieke folders moeten terechtkomen’, adviseert Chalmet. ‘Het is een van de basisprincipes van Lean: geef alles een plaats, ook al je e-mails.’ Het goede nieuws is dat je in elk programma regels kunt instellen die ervoor zorgen dat binnenkomende junkmails onmiddellijk in een aparte folder terecht komen. Je kunt mails afleiden naar de juiste mappen en je kunt je uitschrijven voor ongewenste nieuwsbrieven. 'Aan het einde van je werkdag moet je inbox leeg zijn’ Sluit Outlook af Iedereen weet het, bijna niemand doet het: wie efficiënt met mails wil omgaan, plant beter vaste inboxsessies in. ‘Ikzelf plan op een werkdag 2 à 3 inboxsessies van een half uur in’, zegt Chalmet. ‘Het hangt natuurlijk af van het soort werk dat je doet, maar als je voldoende regels instelt voor je binnenkomende mails, zijn het eerder uitzonderingen die 50 relevante mails per dag ontvangen.’ Na een inboxsessie sluit je Outlook – of welk programma je ook gebruikt – af en werk je ongestoord je taken af. Maak een goede mappenstructuur: drastic E-mails moet je eigenlijk niet bewaren. Maar als je dat toch doet, bewaar ze dan niet in hiërarchische mappen, maar gebruik de mapstructuur DRASTIC. DELETED: al je verwijderde e-mails. READ: mails die je later nog eens rustig wilt doornemen: nieuwsbrieven en informatiemails. ARCHIEF: behandelde gelezen mails die je niet meteen wilt verwijderen. Om e-mails gemakkelijk terug te vinden in je archief kan je meerdere tags geven aan elke e-mail. SENT: verzonden e-mails. TASKS: e-mails waar je nog op moet antwoorden of die een taak bevatten. INBOX: daarin staan enkel ongelezen e-mails. Na elke e-mailsessie moet die leeg zijn. CC: alle e-mails waarin je in cc staat en waarvan niet verwacht wordt dat je erop antwoordt. De vier D’s voor je inbox ‘Aan het einde van je werkdag moet je inbox leeg zijn. Je laat ook niet alle post die je krijgt in je brievenbus zitten. Dat kan alleen als je je inbox niet gebruikt als to do-box.' De methode van Getting Things Done werkt volgens hem uitstekend. Voor inkomende mail zijn er vier D’s: Delete of stel een regel in zodat de e-mail in de toekomst niet meer in je inbox terechtkomt. Do op voorwaarde dat je de e-mail binnen de twee minuten kan afhandelen. Delegate: geef de taak die aan de mail verbonden is door aan de geschikte persoon en vlag de mail eventueel voor opvolging. Delay: plan het werk in en antwoord pas wanneer de taak is uitgevoerd of stuur eventueel een bericht om te zeggen dat je de taak hebt ingepland en er later op terugkomt. ‘De smartphone heeft ons het idee gegeven dat we altijd voor iedereen bereikbaar moeten zijn’ Het recht om niet bereikbaar te zijn ‘De smartphone heeft ons het idee gegeven dat we altijd voor iedereen bereikbaar moeten zijn. Maar dat is natuurlijk niet mogelijk. We beginnen nu rustig aan te merken dat daar grenzen aan zijn’, aldus Chalmet. In Frankrijk is het recht om niet per e-mail bereikbaar te zijn in je vrije tijd in het begin van dit jaar in een wet gegoten. ‘Je mag zelf dan nog zo goed bezig zijn met je inbox, als je collega’s of medewerkers de regels niet respecteren, werkt het maar half zo goed.' Daarom pleit hij voor een degelijk beleid op organisatieniveau dat uitstippelt welke middelen we voor welk soort communicatie gaan gebruiken. Asynchrone, zakelijke communicatie E-mail is er voor zakelijke, asynchrone communicatie. Maar veel mensen gebruiken het als een synchroon communicatiemiddel. ‘De afzender is ongeduldig en verwacht na het versturen van zijn bericht meteen reactie’, stelt Chalmet vast. De druk om elke mail snel te beantwoorden neemt toe.’ ‘De smartphone maakt het alleen maar erger. Onze telefoon pingt en pongt voortdurend. Waar je ook bent, wat je ook aan het doen bent, je wordt geconfronteerd met nieuwe berichten. Het lijkt wel of we altijd en overal paraat moeten staan. Met de smartphone vervaagde het onderscheid tussen synchrone en asynchrone communicatiemiddelen. We gebruiken e-mail op dezelfde manier als Skype of WhatsApp of Slack.’ Voorzie opleiding Naast een degelijk beleid is er ook opleiding nodig. ‘Het loopt immers al fout bij het schrijven van e-mails. Mensen lezen e-mails als een krantenartikel, dus moet je ze ook schrijven als een krantenartikel, met een duidelijke kop nodig en een helder onderwerp, zodat ik als ontvanger onmiddellijk zie waarover het gaat en wat er van me verwacht wordt.’ ‘Verder zijn de meeste mensen nooit degelijk opgeleid in het e-mailprogramma dat ze gebruiken: ze doen maar iets, zonder de vele mogelijkheden van het programma te kennen laat staan te gebruiken.’ Als je het programma goed kent en goed hebt ingesteld, samen met je collega’s de best practices toepast, én je een efficiënte werkmethode hebt zoals de lege-inboxmethode, zal e-mail niet langer een stressfactor zijn, maar weer een handig communicatiemiddel worden.
Foto: Getty

van Marjolein
aan Bob
onderwerp Persoonlijke communicatie

Hoi Bob,
Naar aanleiding van je mail mail ik je even met een update over ons HRM-werkgroepje dat de wildgroei binnen ons bedrijf aan mailen moet tegengaan. Is er reden tot ongerustheid? Zoals ik je vorige week mailde: ja! Elke vraag of elke mededeling wordt tegenwoordig in een mailtje verwerkt en zelfs is het al de gewoonste zaak van de wereld geworden dat je mailt met een collega die recht tegenover je zit. Zet deze mailtrend zich door, dan is er binnenkort geen enkele vorm van persoonlijk contact meer en dat is, denken wij, funest voor onze bedrijfscultuur. Eigenlijk is de boodschap van ons werkgroepje dus heel simpel: doe niet alles via mail maar zorg voor zoveel mogelijk persoonlijke communicatie. Voorlopig verkeert ons werkgroepje nog in een pre-phase maar uiterlijk volgende week mail ik je even wat ons plan van aanpak wordt.
Marjolein van Groningen, HRM Strategy Director

Hoi Marjolein,
Ik mailde je vorige week al dat ik erg voor zo’n werkgroepje ben. Het mailverkeer in dit bedrijf loopt inderdaad de spuigaten uit. Ikzelf maak me er ook volop schuldig aan, hoor. Neem mij en mijn secretaresse: we communiceren bijna alleen nog per mail, terwijl ze toch vijf, zes meter verderop zit. Te absurd voor woorden eigenlijk. Ik betrap me erop dat ik ook steeds minder even ergens langsloop voor een stukje persoonlijke communicatie. Mail maakt zo lui. En we weten ook maar al te goed hoe makkelijk mail het maakt om iets te communiceren wat je iemand liever niet rechtstreeks wil meedelen. Het is een epidemie waar we nu écht tegen ten strijde moeten trekken.
Bob

Hoi Bob,
Je hebt zo gelijk, Bob: mail wordt meer en meer gebruikt om moeilijke boodschappen niet meer face2face te hoeven melden. Wil ik jou bijvoorbeeld meedelen dat ik mijn geplande vakantie in augustus van drie weken naar voren heb gehaald, en dat ik nu vanaf eind juni ruim vier weken weg ben, dan, hup, doe ik dat snelsnel via een mailtje, toch ook in de verwachting dat het tussen al die honderden mails die je op een dag krijgt niet zo opvalt en dat zo’n mededeling dan dus veel minder hard aankomt dan wanneer ik het in een gesprek had meegedeeld. Wat je zegt: eigenlijk te absurd voor woorden!
Marjolein van Groningen, HRM Strategy Director

Hoi Marjolein,
Dat is nou een perfect voorbeeld dat je geeft. Typisch zo’n boodschap die je iemand even per mail meedeelt, zodat die niet meteen in een gesprek lastige vragen gaat stellen. Ik ken dat maar al te goed. Neem jouw bonusregeling die we van hoofdkantoor verplicht zijn om aan te passen. Vroeger had ik je gewoon in een gesprek op mijn kantoor de redenen uitgelegd en de consequenties en hadden we de kwestie gewoon kunnen bepraten. Maar nu? Ik stuur je gewoon een mailtje. Lekker makkelijk. Ja, het ontbreekt er nog maar aan dat we mensen per mail gaan ontslaan, hoewel ik dat eerlijk gezegd met Jos van Houten wel van plan ben, maar dat komt gewoon omdat ie zich in gesprekken altijd opstelt als een onhandelbaar kind, zelfs begint te schreeuwen, nou ja, dan denk je toch: eigen schuld, jongen, als jij niet in staat bent tot een goed, ontspannen gesprek over jouw ontslag, dan maar zo, per mail.
Bob

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Hoi Bob,
Ja, Jos van Houten, dat kan ik me voorstellen, te meer daar we nou ook weer niet zoveel gronden hebben om hem te ontslaan, dan is een mailtje gewoon slimmer dan een gesprek onder vier ogen. Zo moest ik gisteren Thomas Faber meedelen dat zijn telefoonregeling wordt afgeschaft. Typisch zo’n geval dat je denkt: ik zit nou even echt niet te wachten op dat eeuwige gekanker van die ouwe zeur, ik heb op dit moment al genoeg aan mijn hoofd, ik deel het hem gewoon even in een mailtje mee. Maar wat denk je? In plaats dat hij een mailtje terugstuurt komt die vent alsnog mijn kamer binnen om de kwestie te bespreken. Nou, daar had ik nou nét even helemáál geen behoefte aan en dat heb ik hem vervolgens in een mailtje ook héél duidelijk gemaakt.
Marjolein van Groningen, HRM Strategy Director

Hoi Marjolein,
Ach, die Faber, hou op zeg! Ik ben echt al wéken met hem aan het mailen over z’n promotie die almaar niet doorgaat. En zo’n man blijft dan ook maar replyen! Ongelooflijk. Maar het doet me goed dat jij en ik wat dat betreft op dezelfde golflengte zitten: mail, oké, míts effectief gebruikt. Lijkt me een mooi uitgangspunt voor het werkgroepje. Mail je me over de vorderingen?
Bob