Zarafa: groeien met open source mail

Het Delftse Zarafa groeit snel uit tot een wereldspeler in open source mailsoftware. Klanten nemen in de regel afscheid van Microsoft Exchange – vaak zonder dat medewerkers dat in de gaten hebben.

Open source was een paar jaar geleden nog voer voor discussie – is het veiliger, goedkoper of knutselwerk waar niemand mee om kan gaan? Inmiddels is het behoorlijk ingeburgerd. Maar terwijl achter de schermen servers en websites op Linux draaien, waren het op de kantoorvloer nopg voornamelijk overheden die hun medewerkers lieten omschakelen op Linux, OpenOffice en andere vrij beschikbare software.

Exchange alternatief

Het Nederlandse Zarafa heeft zich heel slim tussen beide werelden weten te nestelen. Met zijn product levert het een alternatief voor Exchange, de dominante mailsoftware van Microsoft die draait op servers.  Brian Joseph, afgestudeerd in Delft als geofysycus, had al bij een paar internetserviceproviders gewerkt voordat hij in 2001 samen met Steve Hardy voor zichzelf begon in de open source software. Vanaf 2005 besloot hij te focussen op software voor mail- en agendabeheer. "Ik zag om me heen gebeuren dat de werelden van open source, dat vaak op serverniveau draaide, en de bestaande software van Microsoft met elkaar verbonden moesten worden."

Sinds Zarafa in 2008 zijn product beschikbaar heeft gesteld aan de open sourcegemeenschap heeft het bedrijf echt een boost gekregen. Door partnerships te sluiten met grote leveranciers van Linux-versies voor bureaucomputers als Ubuntu, Redhat en SuSe wist Zarafa zich razendsnel te verspreiden, tot in Rusland en Brazilië aan toe. Zarafa word nu meegeleverd met de belangrijkste Linux-paketten en miljoenen gebruikers worden zo verleid om de Exchange-vervanger ook daadwerkelijk te gebruiken. "Zo komen we  met 0 euro marketingkosten in contact met miljoenen gebruikers, waarvan er steeds meer betalende klanten worden,"  zegt Joseph. De timing heeft hij ook mee: de wereld schakelt massaal over van Exchange 2003 naar de nieuwste versie, Exchange 2010. "Daarbij vinden steeds nadrukkelijker evaluaties plaats: de board room heeft inmiddels door dat er alternatieven voor Exchange bestaan. En de crisis zal bedrijven alleen maar nieuwsgieriger maken."

Overheid en zakelijk

Inmiddels kiest een derde van alle gemeenten in de Benelux die zoeken naar een opvolger voor het verouderde Exchange 2003 voor Zarafa. Ook veel ziekenhuizen vervingen Exchange voor het op Linux gebaseerde Zarafa, maar Joseph verzekert dat zijn klantenbestand inmiddels voor de helft uit bedrijven bestaat: uitgeverij Boom, huishoudmerk Brabantia, de inkoopcombinatie achter Plus supermarkten; het is geen MKB-business meer. "De boardroom begint door te krijgen dat het ook voor duziend gebruikers of meer prima werkt.  Alleen al in Duitsland zijn we in een jaar tijd van twee ton naar een miljoen omzet uti software." De totale omzet wil Zarafa niet kwijt. Wel is het veelbetekenend, dat Zarafa met een omzetgroei van 368 procent over vijf jaar tijd onlangs in de Deloitte Technology Fast50 eindigde, de lijst met snelstgroeiende techbedrijven van de Benelux.

In Brazilië betaalt ongeveer 1 op de 10 Zarafa-gebruikers voor ondersteunning, schat Joseph. "Daar is het iets minder urgent als de mail er een halve dag uit ligt." Maar Duitsland, en ook Frankrijk, lopen voorop met het gebruik van ondersteunde open source software. En ook daar zijn het overheden die ermee weglopen en voor ondersteuning door Zarafa betalen. Want het 'free' in open source betekent iets anders dan de bekende free lunch.  Zo werkt een afdeling van de Franse spoorwegen met Zarafa, en de Assemblée Nationale. Joseph duimt dat zelfs de Chinese Red Flag-Linuxversie binnenkort wordt geleverd met zijn software. "

Open source

Wat verklaart de groeiende populariteit van open source e-mail? Gratis is het aanbod van Zarafa niet per se. De software moet worden geïnstalleerd, onderhouden en de helpdesk bemand, door Zarafa of leveranciers als Cap Gemini. Desondanks claimt het een kostenvoordeel van 50 procent vergeleken met Microsoft, dat klanten enkele tientjes licentiekosten per gebruiker laat betalen. In het verleden konden gevestigde partijen hun klanten om de oren slaan met berekeningen, waaruit bleek dat Open Source juist duurder en onzeker was. "Maar de systeembeheerder zijn inmiddels wel gewend aan Linux, terwijl de vloer niets van de overgang hoeft te merken. Het installeren van de nieuwe software is tegenwoordig ook geautomatiseerd," zegt Joseph.

Flexibel, veilig

Dit terwijl het open source-alternatief in de praktijk minstens zo flexibel en prettig werkt als de producten uit Redmond: mobiele apparaten als iPhone, iPad en BlackBerry werken er goed mee samen, elke wijziging in de agenda wordt bijvoorbeeld realtime doorgegeven aan ale gebruikers en apparaten. "In feite zijn wij en Microsoft zelf de enigen die goed samenwerken met de agendasoftware van Apple en Blackberry."
Veiligheid, ook zo'n eigenschap waar Open Source prat op gaat. Voor overheden is dat een belangrijk punt van overweging, en bijvoorbeeld een reden om het Amerikaanse cloud-alternatief van Google te mijden. "Uit zijn aard is ook Zarafa veiliger," claimt Joseph, "Je hoeft daarvoor minder instellingen handmatig te verrichten, vooral bij systeembeheerders die iPads en BlackBerry';s moeten ondersteunen, scheelt dat nogal."

Videovergaderen

Deze maand lanceert Joseph de mogelijkheid om te videovergaderen vanuit Zarafa. "Met één klik kan je vanuit de mail een webmeeting met maximaal drie personen starten en samen door wat documenten akkeren." Daarvoor koppelde Zarafa zijn systeem aan dat van een Duitse specialist in web meetings, Spreed.  "We werken hard aan de mogelijkheid om te chatten. Uiteindelijk wil je dat je gebruiksvriendelijk kunt kiezen op welke manier je wil communiceren: via mail, chat of video."

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?

E-mail *

Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Verstuur

Open Source Community

Intussen profiteert Zarafa bij de doorontwikkeling van zijn aanbod van de innovatiekracht van de Open Source community, ook zo'n pluspunt waar de aanhangers van de software zonder betaalde licenties op hameren. "Vanaf 2008 gingen allerlei gebruikersgroepen aan ons product snuffelen, Er zijn inmiddels duizenden techneuten die af en toe een bijdrage leveren, met onder hen ongeveer honderd man die regelmatig aan de ontwikkeling meewerken. Daarbij gaat het wel om extra features, maar naarmate ons platform volwassener wordt bewegen wij ook die kant op, Zo verdubbelen we in de praktijk onze R&D, in manuren gerekend. Zo blijven we goed bij in de feature ratrace die momenteel aan de gang is."

Lees ook:

• Microsoft vs. Google apps
  
• Office in de cloud
  
• Google: wij zijn 365 keer beter
  
• Dit zijn de snelstgroeiende techbedrijven van 2011
  
• E-mail die zichzelf vernietigt
  
• Kroes: Open source is oké (video)
  
• Hippo naar Canada
  

Elke week het beste van TechBusiness in de mail? Vraag de nieuwsbrief aan.