Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Wat te doen als je zelf denkt dat je succes onverdiend is?

Menig manager vindt zijn succes onverdiend. Zo iemand lijdt aan het imposter syndrome. Goed nieuws: er is wat tegen te doen.

Sheryl Sandberg van Facebook schijnt ooit gezegd te hebben: ‘Er zijn nog steeds dagen dat ik wakker word en me een bedrieger voel. Dan ben ik niet overtuigd dat ik hier zou mogen zijn.’ Sinds die uitspraak staat het 'imposter syndrome' of 'bedrieger-syndroom' ineens weer volop in de belangstelling. Zo kwam eind vorig jaar de Nederlandse bedrijfskundige Vreneli Stadelmaier al met het boek F*ck die onzekerheid, waarin ze vooral vrouwen aansprak op hun onzekerheid en de constante angst om door de mand te vallen. Ze beschreef de symptomen, de oorzaken, de gevolgen en wat je eraan kunt doen. 'Zonder wetenschappelijke pretenties', zoals ze er zelf bijschreef.

Wetenschap

Maar niet lang na verschijning van haar boek laat ook die wetenschap van zich horen. Zo hebben twee onderzoekers van Ashridge Business School, Megan Reitz en Fiona Dent, ook gekeken naar manieren om om te gaan met het zogeheten bedrieger-syndroom, dat al in 1978 werd benoemd door klinisch psychologen Pauline Clance en Suzanne Imes. Uit hun onderzoek komen vijf tips.

#1. Ga in tegen de innerlijke twijfel

Het bedrieger-syndroom manifesteert zich met name als dat stemmetje in het hoofd dat zegt 'Wanneer zullen ze het ontdekken?' Senior managers geven soms openlijk toe dat ze niet thuishoren tussen al die andere ervaren leiders. Ze vinden zichzelf niet goed genoeg, of niet zo goed als hun collega's, en lijden min of meer aan het tegenovergestelde van overmoed. Hun succes is volgens henzelf vooral een kwestie van geluk en ze zijn bang dat ze op een gegeven moment worden 'doorgeprikt'.

Managers ervaren de druk van het bedrieger-syndroom vaak in een nieuwe rol, vooral bij promotie, waarin verwacht wordt dat ze de leiding nemen in een project, of wanneer ze onverwacht met een nieuwe rol worden geconfronteerd. Dit beïnvloedt het zelfvertrouwen en heeft gevolgen voor hun inzet. Dan is het van belang het stemmetje te herkennen en de gedachte te veranderen of te negeren, hoe moeilijk dat ook is. Praktisch doe je dat door bijvoorbeeld te herkennen wanneer de hartslag in een bepaalde situatie omhooggaat en dat dan te onderdrukken door dieper, rustiger te ademen.

#2. Stress-factoren horen bij het werk, het gaat erom hoe je ermee omgaat.

Houd letterlijk controle over je denken en handelen. Het lichamelijk omgaan met stress is goed te oefenen in simulaties waarin managers in nieuwe leiderschapsrollen worden geforceerd. Een ander recent onderzoek van Ashridge, The Neuroscience of Leadership Development: Preparing Through Experience, toont aan dat bij stress het bloed naar de prefrontale cortex in de hersenen gaat, waarna een hoog-cognitieve reactie wordt aangestuurd. Maar bij te veel stress gaat het bloed juist naar de ledematen, iets wat niet goed is voor het nemen van beslissingen. Dit kan resulteren in ‘brain freeze’, waarbij het lichaam niet langer energie stopt in denken, maar voorbereidingen treft om te vechten of te vluchten. Mensen die het gevoel hebben een situatie aan te kunnen, bijvoorbeeld omdat ze dat in simulaties hebben geleerd, reageren positiever dan mensen die een situatie als bedreiging beschouwen.

#3. Wees dapper

Een nieuwe rol met beide handen aangrijpen is het belangrijkste moment voor leiders in een nieuwe rol. Hier manifesteert het bedrieger-syndroom zich het sterkst en dat kan mensen afhouden van het grijpen van kansen. Besef: mensen hebben zelden spijt van kansen die ze benutten, alleen van kansen die ze hebben laten lopen.

#4. Onderschat nooit de kracht van coaching

Als managers zichzelf afvragen of ze promotie moeten maken of een ambitieus project moeten oppakken, kan de begeleiding van een executive coach een goede hulp zijn. Deze specialisten helpen bij zelfevaluatie en ondersteunen positieve keuzes, zodat managers niet alleen bij zichzelf te rade hoeven gaan, met alle biases van dien.

#5. Mindfulness kan helpen

Mindfulness kan een helpende techniek zijn om psychologische tegendruk te ondermijnen. Mindfulness wordt steeds vaker in het bedrijfsleven toegepast om met stress en angsten om te gaan. Het gaat er in de basis om dat je bewust bent van het moment en nadrukkelijk focust op gedachten en gevoelens. Als je snapt hoe je gedachtegang loopt, is het ook mogelijk dat proces te veranderen.

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Megan Reitz: 'Veel succesvolle zakenmensen komen er voor uit dat ze bedenkingen hebben bij hun succes en dat ze bang zijn vroeg of laat ‘ontdekt’ worden. Iedereen die daarmee kampt moet daar ook niet te zwaar aan tillen. Twijfel is onderdeel van het menselijk wezen. Dat accepteren is ook al een belangrijke stap.'

Lees meer over Ashridge-onderzoek: