Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Waarom piraten en drugsbaronnen de sterkste organisaties runnen

Bij het woord ‘ondernemers’ denken we vaak aan jonge, blanke mannen à la Mark Zuckerberg (Facebook). Zonde, vindt auteur Alexa Clay. Juist op de zwarte markt zijn er veel ondernemers die dingen op een niet-traditionele manier aanpakken. En daar kunnen we een hoop van leren, zo schrijft Clay in haar boek 'The Misfit Economy'.

Foto: Getty Images

Voor haar boek over innovatie interviewde de Amerikaanse econoom Alexa Clay beroemdheden uit het criminele circuit, samen met co-auteur Kyra Maya Philips. Piraten, drugdealers en hackers vertelden over hun manier van zakendoen. En daar valt veel van te leren als we kijken naar onze relatief traditionele manier van organiseren, stelt Clay in het boek.

Alexa Clay studeerde economie aan de Brown University en de Universiteit van Oxford. Daarnaast had ze een sterke interesse in antropologie, het vakgebied waarin haar ouders beide werkzaam waren. ‘Mijn moeder bestudeerde tijdens mijn jeugd ontvoeringen van mensen door aliens.’ Dat zorgde ervoor dat Clay op een andere manier naar dingen kon kijken en bracht haar later op het idee om de zwarte markt te gaan onderzoeken en er een boek over te schrijven.

In gesprek met topcriminelen

Bang was ze niet tijdens de interviews met topcriminelen. Wat haar vooral opviel tijdens het onderzoek, is hoezeer we in een bubbel leven. Clay: ‘Criminelen organiseren hun zaken heel anders dan de meeste bedrijven doen. Ze moeten ook wel, en worden daardoor heel creatief.’ Ze sprak onder meer met de leider van de Latin Kings, de grootste en best georganiseerde straatbende uit de Verenigde Staten.

‘We hebben hem in gesprek gebracht met een topman uit het bedrijfsleven. Hij vertelde over het belang dat jongeren een identiteit vinden bij zijn bende. Het gevoel van ‘ergens bij horen’ maakt ze heel loyaal. Daarnaast telt de rijke filosofie van de bende waarin ieder lid gelooft. Dat maakt een bende – of bedrijf – heel sterk.’

Ze sprak naast drugsbaronnen en hackers ook met Somalische piraten. ‘Helaas vanuit huis en niet in Somalië, dat ging niet vanwege alle veiligheidsregels. Zij vertelden ons hoe ze mensen rekruteren. En dat moet een stuk creatiever dan normaal. Ze zitten nu wel in de gevangenis inmiddels, maar uiteindelijk zijn ook piraten ondernemers waar we nog wat van kunnen leren.’

Ondernemersgeest

De basisgedachte van het boek is dat veel bedrijven vastgeroest zijn in hun gewoontes en daarom niet goed kunnen innoveren. ‘Die statische corporates zijn ook niet interessant voor jonge mensen die de arbeidsmarkt nu betreden. Millennials willen werken in een bedrijf met ondernemersgeest, waar lef en risico’s durven nemen niet wordt afgestraft, maar wordt aangemoedigd. Een bedrijf dat maatschappelijk verantwoord onderneemt, dat weet wat sociaal ondernemerschap is en agile werkt. Daarmee creëer je als bedrijf een aantrekkelijke werksfeer en ga je niet ten onder aan je concurrentie.’

5 pijlers

Het onderzoek resulteerde in vijf pijlers voor innovatief ondernemerschap:

  1. Hustle: Een idee kunnen bedenken en daar volledig voor gaan, met alle mogelijke middelen die je kunt verzinnen. Dat instinct hebben mensen al lang niet meer nodig, maar zouden ze wel moeten hebben. We hebben zoveel regeltjes dat we niet meer creatief kunnen nadenken, terwijl probleemoplossend kunnen denken heel belangrijk is.
  2. Hack: Stop met hiërarchisch werken. Kijk bijvoorbeeld naar de werkwijze van ondernemer Ricardo Semler, die zijn team alles laat bepalen. Wacht niet langer op consensus als er een beslissing moet worden genomen, maar wees proactief en ga het gewoon doen.
  3. Copy: We vinden het normaal om te denken dat elk idee origineel moet zijn, nog nooit eerder bedacht. Dat is onnodig, maak door middel van kopieergedrag gebruik van de kennis die er al is. Clay sprak tijdens het onderzoek met een soort Robin Hood uit India. ‘Hij ‘kopieerde’ bepaalde medicijnen en deelde die uit onder de armen die het niet konden betalen. De medicijnfabrikanten werden toen genoodzaakt om hun prijzen aan te passen aan de zwarte markt.’
  4. Provoke: Neem een buitenbeentje aan dat de status quo binnen het bedrijf kan uitdagen. Bedenk voor jezelf welke eigenschappen leiders in de toekomst nodig zullen hebben en probeer dat dan na te streven, in plaats van te werken met eindeloze PowerPoints met standaard toekomstbeelden. Luister naar mensen die anders denken.
  5. Pivot: Durf risico’s te nemen en lef te tonen. Ga een persoonlijk avontuur aan en kijk eens wat je ontdekt. ‘We spraken bijvoorbeeld met een consultant van Accenture. Hij was vrijwilligerswerk gaan doen in de Balkan en kwam terug als veranderd mens. Hij zegde zijn baan op en ging terug om mensen in de Balkan vrijwillig ondernemersles te geven. Daardoor zette hij een nieuw bedrijf op met een compleet nieuw verdienmodel.’

Status quo

Voor corporates is het waarschijnlijk knap lastig om hun werkwijze radicaal om te gooien. En dat hoeft ook niet, vindt Clay. ‘Je hoeft niet direct alle vijf de pijlers toe te passen, begin gewoon met een van de punten. Het gaat er uiteindelijk om dat je de cultuur binnen de organisatie verandert, dat de ondernemersgeest naar boven komt in je medewerkers. Laat ze eens vrijwilligerswerk doen. Goede ideeën komen nooit naar boven binnen de vier muren van het kantoor, maar als je met andersdenkende mensen praat. Zo daag je de status quo uit.’

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

<!–Wil je het boek graag lezen? Je kunt het hier bestellen.–>

Dit artikel is een herplaatsing van het artikel dat eerder bij MT verscheen.