Wat Eskimo’s te maken hebben met digitale innovatie

Digitale innovatie en disruptie veroorzaken momenteel wereldwijd een grote economische shift. Maar dat is niet de enige grote verandering, stelt Renzo Taal van Salesforce.

Het weer lijkt nóg veranderlijker te zijn dan het al was. We denken dan meteen aan klimaatverandering door het opwarmen van de aarde. Volgens de Canadese Eskimo’s, de Inuit, is echter de verschuiving van de as van de aarde de voornaamste reden. Dat zeggen althans hun stamoudsten, en de NASA neemt hen serieus. Veranderingen in hoe we leven en werken én het weer. Hoe kun je daar als mens, als manager, grip op krijgen?

Vierde industriële revolutie

‘s Werelds meest gezaghebbende ruimtevaartagentschap richt zich sinds de inauguratie van president Obama in toenemende mate op het broeikaseffect en de gevolgen ervan voor onze planeet. De mondiale klimaatverandering is een feit, maar over hoe de mensheid daar het beste op kan anticiperen wordt nog gestoeid. Daarvoor zijn massa’s data nodig en het is de kunst die op het juiste moment op de juiste plek bij elkaar te krijgen. Precies in dat opzicht lijkt de door Uber, AirBnB, Tesla en andere grote merken ontketende vierde industriële revolutie sprekend op de heersende klimaatverandering. Binnen veel bedrijven is er gesteggel over hoe ze kunnen waarborgen dat ze straks nog bestaan. Ze gaan voorbij aan het feit dat het tijdperk van de digitale disruptie niet aanstaande is, maar al in volle gang. Welkom in het tijdperk van de klant! Alles wat nieuw is biedt kansen, als je er maar goed mee omspringt. Maar, zo merk ik als ik door het land reis om klanten te bezoeken, veel ondernemingen hebben nog niet de juiste mindset voor een succesvolle digitale transformatie.

Digitale cultuur

Wat ik Chief Information Officers en andere beslissers altijd adviseer, is dat ze zich ‘the art of the impossible’ eigen maken. Menig CIO hikt aan tegen de eerste stap van digitale transformatie. Wanneer plannen met mij worden gedeeld, geef ik meer dan eens terug dat de configuratie die ze hebben bedacht niet disruptief genoeg is. Verder vertel ik mijn gesprekspartners dat digitale transformatie sowieso lastig is als de digitale cultuur in je organisatie niet verandert. Kijk je naar de Inuit, dan zie je dat alleen vergaande aanpassing overleven mogelijk maakt. De Inuit hebben het waarnemen van de asverschuiving van onze planeet aangegrepen voor verandering, zodat ze in hetzelfde gebied kunnen blijven leven. Ze zijn andere middelen gaan gebruiken, zoals een motorboot in plaats van een kajak en een sneeuwmobiel in plaats van een hondenslee.

Digitale disruptie op je eigen manier

Geven de Inuit het voorbeeld van hoe je op digitale disruptie moet anticiperen? Ik denk van wel. Maar dan niet door alsnog in dezelfde kajak te stappen en hopen dat je op de een of andere manier toch jezelf en je stam kunt blijven voeden. En voor wie minder op heeft met de Inuit: als we allemaal nog even terug op het paard waren gaan zitten, hadden we nu geen auto gehad. Nogmaals, je zult juist in termen van ‘onmogelijkheden’ moeten denken, en dan tóch zien hoe je het op die manier voor elkaar krijgt.

De crux zit hem in het eerlijk beantwoorden van de vraag of je denkt dat je bedrijf met de huidige snelheid van digitale transformatie over iets meer dan een decennium nog bestaat. Dat je nu wellicht de beste bent, zegt straks niets meer over je bestaansrecht. Dat hangt steeds meer af van of je jouw bedrijf doorlopend weet te optimaliseren. Daarvoor biedt onze digitale toekomst prachtige middelen. Wat te denken van alle data die we op dit moment met elkaar verzamelen? Daarvan wordt slechts één procent geanalyseerd. Sla je slag, zou ik zeggen! Maar dan moeten al je mensen bereid zijn om dit soort nieuwe wegen in te slaan. Sommigen zien de bestaande IT-afdeling als bottleneck, met als voornaamste motivatie dat hun team niet de juiste capaciteiten heeft. Als je dat werkelijk denkt, zorg er dan voor dat je jouw mensen alsnog de vereiste kennis en kunde bijbrengt. Natuurlijk kan dat.

Nieuwe klanten

Een ander hekel punt is de levensgevaarlijke aanname dat je klanten niet klaar zijn voor digitale innovatie. Kijk, mijn oma van in de negentig ga ik niet vragen via internet haar boodschappen te doen (die brengt de familie overigens het liefste zelf). Maar van het totale gebruik van mobiele apps nemen mensen onder de 25 maar liefst 97 procent voor hun rekening. Zij vormen zowel de beroepsbevolking als de klanten van de toekomst. Je digitale doelgroep is zelfs groter dan dat. Heel veel reizigers boeken inmiddels via de eerder genoemde online dienst een ‘hotelkamer’. Vervolgens stappen ze met plezier in de auto (of disruptieve taxi), bus of het vliegtuig naar hun bestemming. Slechts enkelingen maken nog gebruik van een papieren ticket. De reisindustrie heeft zijn kajaks vriendelijk bedankt voor bewezen diensten en is naadloos overgestapt op een veel wendbaarder vaartuig, dat meer passagiers kan vervoeren en een veel grotere actieradius heeft. Deze digitale transformatie is zó snel gegaan, dat je met geen mogelijkheid kunt stellen dat klanten er niet klaar voor zijn.

Snelheid maken

Stel je eens voor dat je klant de zon is en je concurrentie de wind. Hoe reageer je dan, als er een nieuwe wind blaast die het effect van de zon volledig verandert? De Inuit hebben gekozen voor een combinatie van overlevering, van verhalen, oude en nieuwere gebruiken, het in contact zijn met de stam en zijn natuurlijke omgeving, maar vooral voor vernieuwing. Zorg dat je uit de stroperigheid van te langdurige besluitvormingsprocessen geraakt. Je moet namelijk snelheid maken. Just do it! Gebruik de feedback van klanten om de juiste versnelling te vinden én naar een nieuw, op Saas (software as a service) gebaseerd technologiemodel te evolueren. Hebben je klanten eenmaal door dat je platform goed werkt, dan win je enorm aan snelheid. Hoeveel? Is de mondiale uitrol van een multinational met de cloud binnen 18 maanden snel genoeg? Dat lijkt me van wel.

Vanzelfsprekend heeft tegenwoordig ook een Inuit een smartphone. Dat klinkt als een cultuurshock, maar deze is niets vergeleken bij de veranderingen die hun leefgebied heeft ondergaan. Wat ik bijzonder vind aan de Inuit is dat ze ondanks de veranderingen tóch op hun plek blijven. Dat is hoe ik het voor me zie: alsmaar meer ondernemingen werken met slimme cloudoplossingen om hun bedrijf op te frissen met digitale innovatie. Je behoudt je eigenheid, maar verder doe je er alles aan om je aan te passen aan alle in razende vaart om zich heen grijpende veranderingen. Vergeet dan ook je ‘on premise’-omgeving en werk aan het realiseren van impact door middel van acceptatie, flexibiliteit en snelheid. Stel tegelijkertijd jezelf de vraag of je relevant en ambitieus genoeg bent. Bedenk tot slot dat hiërarchie niet meer van deze tijd is. Mensen zijn uniek en vanuit dat gezichtspunt allemaal even belangrijk. Wanneer je de verschillende krachten (mensen, systemen en data) op een slimme manier bundelt, vraag je jezelf niet langer af wat de toekomst je zal brengen. Omdat je er middenin staat.

De cloud

Wat mij overigens opviel toen ik me wat ging verdiepen in de Inuit, is dat zij de harddisk van een computer een nipi noemen. Dat betekent ‘menselijke stem’. Stemmen, vertellingen en verhalen spelen in hun cultuur een belangrijke rol. Door de harddisk nipi te noemen, nemen Inuit nieuwe technologieën op zo’n manier over dat het goed past binnen hun eigen wereldbeeld. Ik zou de Inuit wel eens willen vragen wat hun vertaling voor cloud is. Het is vast een woord dat te maken heeft met het verbinden met de natuurlijke elementen die noodzakelijk zijn voor hun voortbestaan. Voor ondernemingen is dat het totale ecosysteem van klanten, partners, medewerkers en anderen. Verbind je daar volledig mee en blijf zodoende op je plek.

Over de auteur:
Renzo Taal is als Senior Vice President Northern Europe bij Salesforce. Renzo focust zich op het digitaal verbinden van bedrijven in Noord-Europa op een innovatieve manier. Voorafgaand aan zijn leidende rol binnen Salesforce, was Renzo Senior Vice President bij Philips Lighting.

Hoofdafbeelding via Getty.

Profielfoto via Salesforce.