Geen producten in de winkelwagen.
Waarom wil Cuadrilla ondanks tegenstand boren naar schaliegas? 7 vragen aan Frank de Boer over zijn omstreden proefboorplannen.
De Rabobank weigert projecten rond schaliegas te financieren, drinkwaterbedrijf Vitens vreest vervuiling van de waterbronnen, maar ING en ABN Amro zitten – direct of indirect – wel in schaliegas. De publieke opinie keert zich steeds massaler tegen de winning van dat schaliegas. Frank de Boer is in die kringen misschien wel een van de minst gewaardeerde landgenoten. Als directeur van Cuadrilla heeft hij vergunningen aangevraagd voor proefboringen, eentje in Brabant, eentje in de Noordoostpolder. Hij is het gezicht van de groep voorstanders die denkt dat het schaliegas uit Hollandse bodem gewonnen moet worden.
Dezer dagen wordt een vertrouwelijk rapport gepresenteerd aan een klankboordgroep. Het onafhankelijk onderzoek, dat in opdracht van minister Kamp van Economische Zaken werd uitgevoerd, vormt voor Kamp het basisdocument waarop hij in september zijn beslissing – wel of niet proefboeren – gaat baseren. Tot die tijd: 7 vragen aan Frank de Boer van Cuadrilla over de gewenste proefboringen.
SCHALIEGAS IN NEDERLAND
Anders dan het ‘traditionele aardgas’ uit poreuze en goed bereikbare zandsteenlagen dat Nederland welvaart bracht, zit het nieuwe gas veel dieper en vloeit het niet vanzelf. Daarom moeten de lagen waar het gas in gevangen zit worden gekraakt. Het ‘fracken’ gebeurt door water en zand, aangevuld met een chemisch smeermiddel en een antibacterieel middel, onder hoge druk in de grondlaag te persen. Het steen breekt en het gas wordt bevrijd. De winbare voorraden zijn naar schatting tussen de 200 en 500 miljard kubieke meter. De velden zijn kleiner – om veel gas te winnen moeten er veel putten geslagen worden. Tegenstanders vrezen vervuiling en aardbevingen.
1. Het besluit van de Rabobank krijgt ruime en instemmende media-aandacht. Wat betekent het voor de kansen van Cuadrilla om in Nederland te boren?
Frank de Boer: ‘Ik hoop niet zoveel. Het is een twee jaar oud position paper dat opeens actueel werd, omdat een journalist van Trouw het openbare document eens goed las. Journalistiek laakbaar vind ik dat deze journalist schreef dat dit position paper ‘onlangs’ is verschenen. Maar belangrijker is dat het gaat over de situatie in de VS. Het categorisch afwijzen van de winning is ongenuanceerd. De stelligheid van de bank slaat niet op de Nederlandse situatie. Hier wachten ze de discussie en het onderzoek af. De Rabobank zit nog steeds in de klankbordgroep die woensdag vertrouwelijk inzage krijgt in het onafhankelijk onderzoek naar de effecten van schaliegaswinning in Nederland. Volgens mij is de kern dat het veilig en met respect voor mens en milieu moet gebeuren. Dat onderschrijven we.’
2. Wat verwacht u dat het onafhankelijk onderzoek brengt?
‘De ervaring leert dat onafhankelijke onderzoeken naar de voor en tegens de discussie opener maken. Nu wordt de maatschappelijke discussie gevoerd op basis van emoties en vooral op basis van beelden die afkomstig zijn uit de VS. Daar liggen de velden minder diep en omdat boeren daar ook eigenaar zijn van de delfstoffen onder het land krijgt de zorgvuldigheid bij de winning minder prioriteit. Er is daar een beetje een wildwest-situatie ontstaan. Dat is in Nederland wezenlijk anders. Die Amerikaanse context valt niet te vergelijken met de Nederlandse situatie. Maar het voedt wel de tegenstand.’
3. Het onderzoek is omstreden; leden van de klankbordgroep liepen boos weg wegens strikte geheimhoudingeisen, omwonenden en drinkwaterbedrijven worden onvoldoende gehoord. Komt er een tweede onafhankelijk onderzoek?
‘Dat denk ik niet. Het onderzoek dat de minister aan het einde van het zomerreces naar de Tweede Kamer stuurt, is een algemeen onderzoek, generiek voor Nederland. Voor een proefboring is aanvullend locatiespecifiek onderzoek wettelijk verplicht en dat zal nog volgen. Ik verwacht dat de overheid meer duidelijkheid wil hebben over de hoeveelheid schaliegas in de ondergrond. Daarvoor zijn proefboringen nodig. Als er economisch winbaar schaliegas in de ondergrond blijkt te zitten, zal er ongetwijfeld nieuw onafhankelijk onderzoek volgen. Ik vind het wel jammer dat het allemaal zo lang moet duren. Het Europees aanbesteden van dit onderzoek kostte extra tijd, terwijl het wel erg voor de hand ligt dat het door een Nederlandse partij wordt uitgevoerd.’
4. Had u deze massale maatschappelijk weerstand verwacht? Staat het een succesvolle businesscase in de weg?
CUADRILLA, SINDS 2007
Cuadrilla Resources, het bedrijf waar Frank de Boer (foto) directeur is, is een onafhankelijke Britse gas- en oliemaatschappij. Het bedrijf richt zich op de ontsluiting van schaliegasbronnen in Europa. De onderneming bestaat sinds 2007. De landen waar nu wordt gezocht naar winbaarheid – zowel politiek als geologisch – zijn vooral Groot-Brittannië, Nederland en Polen. Cuadrilla is een privaat bedrijf. De aandelen zijn in bezit zijn van het managementteam en twee pe-investeerders, A.J. Lucas en Riverstone. Elke concessie heeft een eigen onderneming. Cuadrilla Brabant B.V. voor deconcessie in Noord-Brabant en Cuadrilla Hardenberg B.V. voor de Noordoostpolder.
‘Bij schaliegas geldt ook: onbekend maakt onbemind. Dus enige weerstand verwachtten wij en onze investeerders wel. Riverstone, een van onze aandeelhouders, is een fonds dat specifiek in de energiesector investeert, wereldwijd, het zijn zeer ervaren investeerders met kennis van zaken. Zij weten ook hoe het werkt. Desondanks heeft de open brief van de hoogleraren die zich uitspreken tegen schaliegaswinning me wel verrast. Ik had van hen een beter geïnformeerde opinie verwacht en niet eentje uitsluitend gebaseerd op de onvergelijkbare Amerikaanse situatie.’
5. Kan Nederland het zich permitteren niet naar schaliegas te boren?
‘Nee, volgens mij niet. Verder onderzoek moet uitwijzen hoe groot de winbare voorraden zijn. Maar er lijkt enige overeenstemming te zijn dat die tussen de 200 en 500 miljard kubieke meter liggen. Dat is een economisch zeer significante hoeveelheid. Ook wanneer we de duurzaamheidsdoelstelling van 16% in 2020 zouden halen, schakelen we binnen 10 jaar om van gasexporteur naar importeur. Vanaf dat moment betalen we voor buitenlands gas en is binnenlands gas geen inkomstenbron meer. De aardgasbaten waren vorig jaar € 14,5 miljard. En het alternatief is dat we aardgas uit Rusland invoeren. De voetafdruk van dat gas is veel groter dan van hier gewonnen schaliegas. Dat vergeten tegenstanders gemakshalve.’
6. Kunnen politici de maatschappelijke weerstand negeren en besluiten dat er geboord wordt?
‘Jazeker, dat kan als het onafhankelijk rapport uitwijst dat het veilig kan, dat het kan zonder dat er vervuiling optreedt en dat andere risico’s ook minimaal zijn. Ik denk dat de feiten die dan bovenkomen langzaam het beeld zullen doen kantelen. Dan zal de beslissing om de proefboringen toe te staan genomen gaan worden.’
7. Dus wanneer gaat u boren?
‘Ik hoop en verwacht dat we volgend jaar daadwerkelijk met de proefboringen kunnen beginnen.’
