Geen producten in je winkelwagen.
Filmsterren? De echte publiekstrekker heet tegenwoordig: technologie. En de innovatie die we nu zien op het witte doek, hebben we morgen zelf op kantoor.
Zoals de Formule 1 de proeftuin is voor alle technologie die later in gewone auto’s terecht komt, zo komen visuele effecten voor het eerst tot leven in de bioscoopzaal. Jungle Book, recent in de bioscopen te zien, is daarvan een overtuigend voorbeeld. Een animatie- slash speelfilm met slechts één acteur, van 13 jaar oud, maar tegelijk een film vol levensecht lijkende tijgers, panters, apen en beren. Een film waarvan menig bezoeker zich afvraagt: hoe hebben ze dat in hemelsnaam voor elkaar gekregen?
Geduld
‘Geduld’, is het antwoord van Rob Legato, de ‘VFX supervisor’ van de film, oftewel: de man die verantwoordelijk is voor alle visual effects. ‘En dan moet je nagaan dat het tegenwoordig helemaal verboden is dieren te filmen. Dat hebben we dus ook niet gedaan. We hebben ons helemaal verlaten op internet, op Wikipedia. Biologen hebben ons geholpen de dieren zo echt mogelijk te laten bewegen. Je wilt niet dat een tijger in de film verder springt dan hij in werkelijkheid zou kunnen. Elke beweging van elk dier komt uit de computer, maar je wilt een computer geen dier laten springen. Een computer weet niet wat echt is totdat je het hem vertelt. We hebben dus alle spieren in kaart gebracht, gekeken hoe een echte vacht beweegt. En dat in de computer gestopt.’
We hebben alle spieren in kaart gebracht, gekeken hoe een echte vacht beweegt. En dat in de computer gestopt.’
In real life
In Jungle Book loopt wat echt is en wat uit de computer komt voortdurend in elkaar over, legt Legato uit. Acteurs spelen in real life de rollen van de dieren, er is een set waar voortdurend mannen in spandex pakken lopen, volgeplakt met sensoren. ‘We hebben zelfs modder op de camera gesmeerd om de film echt te laten lijken’, aldus Legato.
We hebben zelfs modder op de camera gesmeerd om de film echt te laten lijken’
Kale gymzaal
Later zijn die beelden digitaal aangevuld. De kale gymzaal waarin de acteurs rondlopen, is dan ineens een spannende jungle vol gevaar. Twee mannen die elkaar in spandex te lijf gaan worden een vechtende tijger en panter. En Mowgli is ineens geen eenzame acteur meer. Legato: ‘De jongen die Mowgli speelt, had hiervoor nooit geacteerd. Die moest nu tegen een man in een blauw pak praten, terwijl hij over een plastic boom liep. Best knap dat het er zo natuurlijk uitziet.’
130.000 frames
En zo ging het proces door, frame voor frame, 130.000 frames lang. ‘Renderen’ heet dat, dat met de computer genereren van digitale afbeeldingen op basis van bestaande beelden. ‘Het kostte in totaal 30 miljoen uur aan rendering om Jungle Book te maken’, aldus Legato. ‘Dat is omgerekend ruim 3.000 jaar. Ik deed al wat computerwerk bij Titanic, maar in vergelijking met dit was dat kinderspel.’
In vergelijking met Jungle Book was het computerwerk bij Titanic kinderspel.’
In Cannes
Legato, die ook betrokken was bij films als Titanic, The Aviator, Avatar en The Wolf of Wall Street, vertelt over zijn werk in Cannes, waar hij een van de gasten is van HP, hoofdsponsor van het lokale filmfestival. De computerfabrikant was er al bij toen Walt Disney in 1940 aan zijn doorbraakfilm Fantasia werkte. Bill Hewlett bouwde acht audio oscillators à raison van 71,50 dollar voor die film. Het bedrijf dat hij even daarvoor met Dave Packard was begonnen, is sindsdien verbonden gebleven aan het witte doek.
Mooie effecten
Film en technologie kunnen elkaar namelijk versterken, zegt Nick Lazaridis, de huidige directeur EMEA van HP Inc, het bedrijf dat eind vorig jaar officieel los kwam te staan van voormalige zuster HP Enterprise. ‘Technologie heeft de ontwikkelingen in de filmindustrie versneld, maar dat geldt andersom ook. De filmindustrie vraagt van ons dat wij steeds nieuwe dingen mogelijk maken, zodat filmmakers creatief kunnen worden en mooie effecten kunnen creëren om mensen te blijven verbazen.’
Heuse Oscar
Vorig jaar werden die inspanningen nog beloond met een heuse Oscar. De DreamColor Display, een scherm waarop filmmakers hun beelden bewerken, viel in de prijzen vanwege de accuratesse waarmee de kleuren op het scherm werden getoond.
Het nut van CGI
Jurassic Park, Avatar, Planet of the Apes: een paar van de succesvolste films van de afgelopen jaren kennen computer generated karakters als grootste sterren. Dit is onder meer te danken aan ‘motion capture’, een proces dat al sinds de jaren 70 bestaat, waarbij gefilmde menselijke handelingen kunnen worden omgezet in digitale beelden. Volgens HP is de filmindustrie de laatste jaren ingrijpend veranderd: waar technologie voorheen werd gezien als een hulpmiddel om visuele problemen van de regisseur op te lossen, is het nu in ‘het hart van het productieproces’ beland, gedreven door de menselijke behoefte om steeds groter spektakel op het scherm te zien. Dit leidt aan de filmkant onder meer tot steeds meer pratende dieren en steeds meer 3D-mogelijkheden, en aan de technologiekant bijvoorbeeld tot innovatie in proceskracht van computers en in de verwerking van enorme hoeveelheden data. Innovaties waarvan vervolgens ook weer andere industrieën profiteren. In elk geval meer dan van pratende dieren….
Hoe tem je een draak?
Het beeldscherm kwam 8 jaar geleden tot stand in nauwe samenwerking met filmstudio’s, waarvan animatiestudio DreamWorks waarschijnlijk de bekendste is. Films als Avatar, Shrek, Spiderman, Pirates of the Caribbean, Hoe tem je een draak; ze waren niet mogelijk geweest zonder dit beeldscherm, aldus de HP-directeur.
De meest data-intensieve industrie ooit
Het is een van de voorbeelden van techniek die na de filmindustrie zijn weg vindt naar andere makers van visuele media: tv en – vooral – reclame. En de volgende uitdaging ligt alweer klaar voor de computerbouwers, zegt Lazaridis: virtual reality. ‘Dat is de meest data-intensieve industrie waarvoor we ooit hebben gewerkt. Tot voor kort was dat altijd de bankensector, maar virtual reality-films vragen nog veel en veel meer rekenkracht.’ Aan Lazaridis’ bedrijf om daar een oplossing voor te vinden. En snel ook, zegt hij, want de vraag vanuit de markt is er al.
Virtual reality is de meest data-intensieve industrie waarvoor we ooit hebben gewerkt.’
Kom onze data bekijken
Film is steeds meer een data-business geworden, vult Kate Swanborg (foto) aan. ‘We zeggen niet: kom onze data bekijken. Dat bekt niet zo lekker in je marketing. Maar we maken in feite natuurlijk allang geen films meer, alleen nog maar digitaal geprojecteerde data.’
200 terabyte aan data
Swanborg is hoofd technologiecommunicatie en strategische samenwerkingen bij animatiestudio DreamWorks. Een databedrijf avant la lettre, zegt ze. Live action films zijn namelijk: heel veel foto’s achter elkaar. ‘Maar onze animatiefilms niet. Wij zijn een creatief databedrijf, dat een digitaal product maakt dat wereldwijd wordt gedistribueerd.’ En daarbij gaat het om véél data, zegt ze. ‘In een film van ons zit meer dan 200 terabyte aan data, er zijn 75 miljoen CPU-uren nodig om hem te maken, we maken voor 1 film 500 miljoen files, en 250 biljoen pixels.’
Trollen
Swanborg is nu betrokken bij de film Trolls, die uitkomt in november en die zich afspeelt rondom de figuurtjes die vroeger populair waren om achterop je potlood te plakken. Een succes is er nu al, in de vorm van de Justin Timberlake-zomerhit Can’t Stop The Feeling. Het is een van de twee films die DreamWorks elk jaar wil maken. ‘Best veel eigenlijk’, vertelt ze. ‘Disney of Pixar halen dat niet. Je moet ook beseffen: zo’n film kost 100 tot 150 miljoen om te maken, en nog eens zo’n bedrag om te distribueren. Dat is dus zo’n 250 miljoen voor iets dat 6 weken in de bioscopen draait…’
Top-10 moet
Het is een spannende business, aldus Swanborg. ‘Onze business moet agile zijn, en schaalbaar, net als elke andere business. Of wij het goed doen, hangt af van of jullie gaan kijken in de bios. Daar komen elk jaar zo’n 300 films terecht. Wij moeten zorgen dat we in de top-10 staan. Alleen als we dat doen, doen we het goed.’
Star Wars, Game of Thrones
En dan is de concurrentie ook nog eens onherkenbaar veranderd. ‘Toen wij begonnen was Disney onze grootste concurrent. Nu is dat Star Wars, Game of Thrones, World of Warcraft, Netflix: dat is ook allemaal familie-entertainment en dat schreeuwt om dezelfde aandacht.’
90 minuten lang kijken
De voornaamste taak van de ontwerpers? ‘Iets maken waarnaar je 90 minuten lang wilt blijven kijken, zonder dat je de behoefte voelt je telefoon te checken’, zegt Swanborg. ‘Daarom moet in een film het detailniveau ook zo hoog zijn; alleen dat houdt de aandacht vast. Wij zijn visual storytellers. En daarom moeten we aandacht besteden aan elk element.’
12 stappen voor elk frame
Elk frame in een animatiefilm gaat door 12 verschillende stappen, vertelt ze. ‘Animatie is er daar maar één van. Licht is bijvoorbeeld een andere, en die doen we pas helemaal aan het eind.’ Ieder frame heeft 100 elementen, ieder karakter 1.000 controlepunten. ‘Zo werken we voor één film aan een half miljard files, en dat allemaal in de cloud, zodat elke artiest op elke plek in de wereld er op elke tijd aan kan werken’, aldus Swanborg.
200 printers met 600.000 prints per maand
De animatiewereld is volgens haar dan ook helemaal niet zo anders dan de rest van het bedrijfsleven. ‘Ook wij willen vooral stabiele systemen. Want ja, snelheid is fijn, maar je hebt weinig aan snelheid als je met een crash te maken hebt.’ En het animatiewerk mag tegenwoordig allemaal digitaal zijn, de animators printen ook nog heel wat af. ‘We printen eigenlijk alles uit. We zijn mensen, we willen iets vasthouden. Wij printen zo’n 600.000 beelden per maand, op 200 printers op onze campus. Ik heb mensen die vechten om de twee nieuwe printers, die brede vellen kunnen printen.’
Dagelijkse beslommeringen
Het laat maar zien: de magische filmwereld mag dan de technologie soms een stapje vooruit helpen, in zekere zin is het ook gewoon een business met dezelfde digitale beslommeringen als die van ons allemaal. Iedere business mag dan een databusiness geworden zijn, en digitalisering het doel, diezelfde digitalisering is net zo goed het middel om concurrerend te kunnen blijven…
Vraag een gratis proefnummer aan
Dit verhaal komt uit de meest recente papieren editie van Management Team, de laatste voor de zomer van 2016, met het thema ‘Digital’. Ben je nog geen abonnee? Vraag deze editie dan hier aan als gratis proefnummer!
Foto via Flickr.com
