Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Bob pleit voor een ‘living company’

Bob is divisiedirecteur bij een groot concern. Hij doet zijn best. Deze keer pleit hij voor een 'living company'.

Van Lenette
Aan Bob
Onderwerp Praat mee met het management!

Hoi Bob,

Dat was weer eens een fijn idee van je: Praat en denk mee met het management! Lever voortaan elke laatste vrijdag van de maand punten in die jij belangrijk vindt! Die bespreken we dan de maandag erop in het MT! Nou, het is nu vrijdag half drie en ik heb inmiddels 86 reacties op de mail. Wil je die echt allemaal maandag bespreken?

Lenette Verkouteren
HRM Operations Director

 

Hoi Lenette,

Hè zeg, waarom kunnen jullie nou niet eens een keer dingen van een positieve kant bekijken? 86 reacties, dat is toch mooi? Dat betekent dat onze mensen betrokken zijn, dat ze voelen dat ze deel uitmaken van een living company. Dan is 86 reacties juist een goed teken. Oké, het wordt lastig om ze maandag allemaal te bespreken en van een reactie te voorzien, zeker met al die andere urgente punten die nog op de agenda staan, zoals de laatste review van Q1 en die almaar zeurende factureringskwestie met Brown and Hamley, maar we gaan ons best doen en, belangrijker nog, we zullen en kunnen er als management veel van opsteken. Al met al stel ik voor dat we maandag als MT om 8 uur beginnen.

Bob

 

Bob,

Al begin je om 6 uur, dan red je het nog niet. Dit is gewoon een veel te ongerichte actie. Zal ik je eens een reactie voorleggen, zomaar een willekeurige: ‘Waarom is er op ons toilet op de vierde etage altijd maar één rol wc-papier? Dit geeft een erg onzeker gevoel, namelijk dat je op het eind van de middag het toilet bezoekt en te laat merkt dat er geen papier meer over is.' Moet dat echt in en door het MT besproken worden?

Lenette Verkouteren
HRM Operations Director

Lenette,

Nou ja, dat is wel een beetje een flauw voorbeeld, bovendien makkelijk op te reageren met de mededeling dat we ervoor zullen zorgen dat de voorraad wc-papier op peil wordt gehouden. Er zullen toch heus wel meer zinnige, relevante reacties bijzitten?

Bob

 

Bob,

Ja, een hoop clichés, dunkt me. Ik noem maar wat: ‘Ik vind dat de communicatie binnen onze organisatie verbeterd moet worden en het lijkt me goed dat daartoe een beleidsplan komt.' Daar kun je als management toch niks mee?

Lenette Verkouteren
HRM Operations Director

 

Lenette,

Nou, dat weet ik nog zo net niet. Die man of vrouw die dit mailt kon best eens gelijk hebben, het is wat mij betreft een zinnig, relevant signaal.

Bob

 

Bob,

Bob, kom op zeg, in elke organisatie waar ook ter wereld vinden medewerkers dat de communicatie verbeterd moet worden en dat daartoe een beleidsplan moet komen. We hebben de laatste 5 jaar 3 van die plannen gemaakt, inmiddels hebben we een intranet dat tweemaal daags wordt ververst, 1 keer per week krijgt iedereen een digitale newsletter en elke werknemer heeft inmiddels de gewoonte om in elke mail het halve gebouw te cc'en. Ja, dat zou pas een gezonde reactie zijn geweest: ‘Kan er alsjeblieft wat minder gecommuniceerd worden in deze organisatie?' Ik zit nu trouwens op 95 reacties. Nummer 95 komt van iemand die meent dat ons huidige managementinformatiesysteem faalt. De 14 attachments die erbij zitten heb ik nog niet doorgenomen.

Lenette Verkouteren
HRM Operations Director

 

Lenette,

Doe toch niet zo cynisch, Lenette. We weten allemaal dat ons managementinformatiesysteem gebreken heeft. Misschien heeft deze man of vrouw wel de oplossing. Zijn er overigens ook nog ideeën over mij, mijn manier van leidinggeven? Kan ik me daar alvast op voorbereiden.

Bob

 

Bob,

Oh jawel, Bob, een hele reeks, bereid je maar goed voor dit weekend. Reactie nummer 13: ‘Kunnen wij niet een meer dynamische directeur krijgen die weet wat hij wil? Lijkt me zo'n verademing!' Nummer 43: ‘Zou u als leidinggevende het goede voorbeeld willen geven en uw energieverslindende auto van de zaak inruilen voor een zuinig model?' En dan deze nog, nummer 94: ‘U heeft 3 jaar geleden laten weten dat het tijd werd om op te stappen, tijd voor nieuwe uitdagingen, maar u zit er nog steeds. Hoe zit dat?'

Wekelijks de nieuwsbrief van Werk en Leven ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Lenette Verkouteren
HRM Operations Director

 

Meer Bob de manager?

De baas van het Duitse Bayer draagt de leiding over aan de werkvloer – als dat maar goed gaat

Farmagigant Bayer moet innovatiever, creatiever en sneller worden. Dat kan volgens ceo Bill Anderson door radicaal te breken met de hiërarchie binnen het bedrijf. Hij deed dit eerder ook bij Roche. 'Denken dat hij hetzelfde trucje bij Bayer kan doen, is zijn valkuil', zegt leiderschapsexpert Franka Rolvink Couzy.

bill anderson bayer ceo
Bill Anderson is sinds juni 2023 ceo van Bayer. Foto: Bayer

Wie de presentatie van Anderson en zijn gevolg over het reorganisatieplan op Youtube bekijkt, kan niet anders dan geloven dat zijn plan gaat werken. Naast het enthousiasme van de topman en zijn medebestuursleden mag Gary Hamel van de Londen Business School en schrijver van het boek Humanacracy vertellen hoe belangrijk het is om de mensen op de werkvloer het leiderschap te geven.

Wereldwijd voelt 80 procent van de werknemers zich niet betrokken bij hun werk, zegt Hamel. Hoe kan dat? Hij heeft diverse slides met data voor dit antwoord, maar het komt er in het kort op neer dat bedrijven hun werknemers in een omgeving laten werken vol met regels en een opeenstapeling van managementlagen. Elk besluit duurt door deze uit de kluiten gewassen hiërarchie maanden. Dat is een giftige omgeving voor innovatie.

Ommekeer voor Bayer

Terwijl Bayer innovatie hard nodig heeft, want het gaat niet goed met de Duitse farmagigant. De resultaten vallen flink tegen, de aandelenkoers is gehalveerd en er is snel een ommekeer nodig.

Dus ziet topman Bill Anderson geen andere mogelijkheid dan de controle door managers af te schaffen. Vanaf nu krijgt de werkvloer de leiding en de 1.362 pagina’s aan regels, ‘die toch niemand kan onthouden’, worden voor 99 procent geschrapt. Dynamic Shared Ownership heet dit plan, stelt Anderson. Kortweg: ‘DSO’.

Zoals gezegd, wie deze presentatie aanhoort, kan DSO alleen maar toejuichen. Het werken bij Bayer wordt eenvoudiger, zonder regels, en iedereen wordt een leider. ‘Onze banen worden betekenisvolle banen’, zegt Anderson op Youtube.

Gevaarlijk kunstje

Geef hem eens ongelijk: zelfcontrole heeft een positief effect op de motivatie van werknemers, blijkt keer op keer uit wetenschappelijk onderzoek. Bovendien heeft de topman ook bij concurrent Roche een systeem van zelfsturende teams ingevoerd, wat DSO in feite is. Hij heeft dus ervaring.

Lees ook: 5 tips om een zelfsturende teams in je organisatie te creëren

Toch is het precies dat vertrouwen van Anderson om dit kunstje nog een keer te doen, dat gevaarlijk is. De eerste les in veranderkunde is namelijk dat resultaten uit het verleden geen garantie bieden voor de toekomst.

Dat heeft te maken met de context; die is overal anders. Elk bedrijf is anders, de locatie is anders, de hoofdrolspelers zijn anders, het moment is anders dan de vorige keer. En als de context anders is, dan kan de uitkomst ook zomaar 360 graden anders uitvallen.

Diepgeworteld cultuurverschil

Die context is bij Bayer wezenlijk anders dan bij Roche. Zo heeft Bayer veel meer werknemers dan Roche. Bayer is in een reeks aan rechtszaken verwikkeld die het bedrijf miljarden en veel kopzorgen kost.

En een ander groot contextverschil tussen de twee farmabedrijven is dat Roche zijn basis heeft in Zwitserland en Bayer in Duitsland. Daardoor zit bij Bayer hiërarchie diepgeworteld in de mensen. Om dat af te schaffen en de werknemers de leiding te geven, vraagt een aanpassing van de werknemers die niet voor iedereen even gemakkelijk zal zijn.

Als de meer dan 100.000 werknemers van Bayer tot nu toe onder de Duitse hiërarchie hebben geleefd en gewerkt, en gewend zijn aan orders, regels en controle, dan weten diezelfde werknemers zich niet opeens raad met de vrijheid die hun wordt gegeven om een zelfsturend team te vormen. Van afwachten op dat wat de baas zegt, zullen ze initiatief moeten nemen. En bij zelfsturende teams geldt: een beetje zelfsturend, dat werkt niet.

Structurele feedback is cruciaal

Nu begrijpt Anderson wel dat deze ommekeer gepaard gaat met vallen en opstaan. In elk veranderproces zit een chaotische fase, waarin iedereen afscheid moet nemen van een oude manier van werken en een nieuwe moet omarmen. Dat is bij Roche niet anders zijn geweest.

‘We zijn allemaal opgegroeid in dit systeem’, zei hij ooit. ‘Het is heel gemakkelijk om terug te vallen in oude gewoonten.’ Mede daarom krijgen de medewerkers hulp bij de nieuwe werkwijze. Er staat een compleet hr-plan klaar om iedereen te leren met eigen ideeën te komen.

Het is de vraag of dat hr-plan voldoende is. Van levensbelang bij een ommekeer naar zelfsturende teams is bijvoorbeeld structureel feedback, iets wat in een organisatie met controle en gezag vaak niet wordt gedaan en wat veel mensen best eng en lastig vinden.

Lees ook: Hoe je constructief feedback geeft (en zelf krijgt van werknemers)

Dus ook al worden mensen getraind op het geven van feedback, als ze het om persoonlijke redenen niet doen, dan blijkt uit onderzoek dat het geven van leiding aan het personeel juist nadelige gevolgen kan hebben. Zodra zelfsturende teams elkaar geen of onvoldoende feedback geven, ontstaan disfunctionele veranderingen met nadelige gevolgen voor de prestaties.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Gedrag veranderen vraagt tijd

De bedoeling van Anderson is goed. Er moet wat veranderen bij Bayer, want doorgaan op de huidige weg kan ook niet. De vraag is of deze verandering de juiste is. Achttien maanden heeft Anderson ervoor uitgetrokken. Dat lijkt lang, maar toch nog een korte blik naar Roche.

Dagelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Volgens een artikel op het platform Medium is Roche vijf jaar sinds het DSO heeft ingevoerd verre van klaar met de reorganisatie. Gedrag veranderen vraagt meer dan een andere structuur.

Lees ook deze artikelen over leiderschap van Franka Rolvink Couzy: