Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Zo beïnvloedt fake news ook jouw bedrijf

De opmars van fake news brengt ook leiders in de gevarenzone. Het aantal foute beslissingen dreigt onvoorziene proporties aan te nemen. Met deze zes tips kun je jezelf hiertegen beschermen.

fake news
Foto: Getty Images

Zowel in ons professionele als in ons privéleven nemen we constant beslissingen. En uiteraard maken we daarbij ook fouten. De geschiedenis toont aan dat zelfs de beste leiders soms foute beslissingen nemen. Door de opmars van fake news dreigt het nemen van foute beslissingen echter ongeziene proporties aan te nemen.

Fake news gaat namelijk veel verder dan de manier waarop verkiezingen gemanipuleerd worden, of hoe we als consument soms onbewust blootgesteld worden aan verborgen reclameboodschappen. Nepnieuws kan ook de reputatie van je bedrijf aantasten en zelfs je eigen besluitvorming beïnvloeden.

Starbucks werd bijvoorbeeld het slachtoffer van een fake news-campagne toen er een vals bericht de wereld werd ingestuurd dat ze gratis cappuccino’s zouden uitdelen aan immigranten Hun concurrenten die deze informatie niet checkten, speelden hier gretig op in. Een studie gepubliceerd in Science (door Soroush Vosoughi, Deb Roy en Sinan Arafalse) toont aan dat dit geen geïsoleerd geval is en dat valse informatie sneller, verder, breder en dieper verspreid wordt dan correcte informatie.

Valse informatie heeft volgens de onderzoekers zelfs 70% meer kans om verder verspreid te worden dan de waarheid. Waarom? Omdat nepnieuws zodanig gecreëerd wordt dat het meer emoties oproept, en vaak ‘nieuw’ is. En het menselijke brein wordt nu eenmaal meer getriggerd door nieuwe, emotioneel geladen informatie.

Fake news en besluitvorming

Ook als leider ben je niet immuun voor fake news. Vaak werk je als leider op een zodanig hoog tempo en onder een zodanig grote druk om te presteren, dat de verleiding soms groot is om de feiten niet altijd even grondig te controleren. Managementwetenschappers Jeffrey Pfeffer en Robert Sutton kaartten dit probleem reeds aan in 2006. Ze beschreven dat managers vaak vervallen in copygedrag, de hype van de dag, en bovendien vaak ook erg dogmatisch te werk gaan, en vooral beslissingen nemen die aansluiten bij hun eigen sterktes.

Amazon CEO Jeff Bezos beseft dat deze realiteit funest kan zijn voor de besluitvorming en vraagt daarom aan zijn leidinggevenden om niet langer Powerpoint-presentaties te maken met voorstellen, maar om memo’s van zes bladzijden te schrijven. Op die manier zorgt hij ervoor dat leiders enkel met voorstellen komen wanneer ze die grondig onderzocht hebben. Bovendien worden de memo’s bij aanvang van de vergadering gezamenlijk (en in stilte) gelezen, om te vermijden dat onvoorbereide leidinggevenden zich door de vergadering heen kunnen bluffen en puur op basis van emoties beslissingen zouden nemen.

Er zijn echter nog andere manieren waarop je ervoor kan zorgen dat je beslissingen neemt die onderbouwd zijn en niet enkel berusten op emotie of wat ‘nieuw’ is. Jeffrey Pfeffer en Robert Sutton raden deze zes strategieën aan.

#1 Behandel oude ideeën niet alsof ze gloednieuw zijn

Verplicht jezelf en anderen ertoe om gebruik te maken van bronnen en die bronnen te citeren wanneer ze een idee naar voor schuiven. Zo zorg je ervoor dat ideeën onderbouwd zijn en niet enkel berusten op de eigen intuïtie of emotie.

#2 Denk twee keer na wanneer je het woord ‘baanbrekend’ hoort

Zogenaamde ‘doorbraken’ zijn vaak het resultaat van kleine incrementele stappen en het harde onderzoekswerk van vele experts. Wees dus extra alert voor magische succesformules, catchy titels en onmiddellijk toepasbare recepten, en vergewis jezelf ervan dat die zogenaamde baanbrekende onderzoeken ingebed zijn binnen een breder expertisedomein.

#3 Focus op collectieve kennis

Enkel in de zakenwereld heeft het woord ‘goeroe’ een positieve connotatie. Kennis wordt echter zelden gecreëerd door individuele genieën, maar ontstaat door het harde werk van een meerdere experts. Dweep dus niet alleen met de goeroes, want zij zijn vaak slechts de boodschappers met een sterk marketingteam. Ga ook in gesprek met grotere groepen experts (aan businessscholen bijvoorbeeld).

#4 Denk na over voor- en nadelen

Kijk niet alleen naar de voordelen van bepaalde ‘oplossingen’ en nieuwe systemen, maar dwing jezelf ertoe om ook naar de nadelen te kijken. Zo zorg je ervoor dat je beslissingen meer overwogen zijn.

#5 Gebruik succesverhalen (en mislukkingen) alleen als illustratie

Goede voorbeelden, maar ook verhalen over mislukkingen, zijn illustraties, maar daarom nog geen bewijs dat iets wel of niet werkt. Voor elk succesverhaal zijn er vaak meerdere bedrijven die exact dezelfde strategie volgden, maar faalden. Zorg er dus voor dat je verder kijkt dan de succesverhalen.

Wekelijks de nieuwsbrief van Management & Leiderschap ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

#6 Neem een neutrale positie in

Vooral wanneer het gaat over ideologieën en theorieën is een neutrale positie belangrijk. Soms worden we zodanig verblind door onze eigen ideologieën dat we ons niet meer openstellen voor nieuwe inzichten. Omring je dus ook met mensen die er andere ideologieën op nahouden.

Wie deze tactieken toepast, zo benadrukken Pfeffer en Sutton, slaagt er als leidinggevende beter in om de juiste balans te vinden tussen bescheiden openheid en krachtige besluitvaardigheid.